Kısa adı, TUSAŞ olan Türk Havacılık Uzay Sanayi ülkemizin en büyük gururu olmaya devam ediyor. Yönetim Kurulu Başkanlığını Prof. Dr. Oğuz BORAT, Genel Müdürlüğünü ise Rizeli hemşerimiz Prof. Dr. Temel KOTİL’in yürüttüğü, Eskişehir’deki TUSAŞ Motor Sanayi A.Ş. TEI, Türk Havacılık sanayi başarılarına yenilerini eklemeye devam ediyor.
Dünyada uçan her iki uçaktan birisi bu fabrikada üretilen parçaları taşıyor. 500 dönümlük bir alanda kurulu fabrikada 2.500 kişi çalışıyor. Dünyaca ünlü uçak firmalarının en kritik motor parçalarını üretiyor. Müşterileri arasında dünya havacılığının devleri GE Aviation, MTU, ITP, Rollys Royce, Safran gibi firmalar yer alıyor. Aralarında F-16’lar, erken uyarı uçakları Avacs’ların da olduğu farklı uçakların motor bakımları da burada yapılıyor.
TEI, Türkiye’nin savunma sanayisinde yurt dışı bağımlılığı azaltacak çok önemli projeler de yürütüyor. Türkiye’nin ilk turbo dizel uçak motoru PD170, tamamı yerli ve milli imkanlarla TEI’de üretildi. TEI’nin gurur veren bir diğer projesi de Türkiye’nin ilk turboşaft helikopter motoru TS1400. Bununla Türkiye havacılıkta sınıf atladı. TS1400, TAI’nin geliştirdiği T625 helikopterine entegre ediliyor. Fabrikanın % 50.5’i TAI’ye, % 46.2’si ABD firması General Electric’e, % 3.3’ü ise Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı ve Türk Hava Kurumuna ait. Türk Uçak Sanayii Anonim Ortaklığı (TUSAŞ), 28 Haziran 1973 tarihinde Türkiye'nin savunma sanayiinde dışa bağımlılığını azaltmak amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde kurulmuştur.
Gelin şimdi, TUSAŞ’ı biraz daha yakından tanıyalım.
Türk Hava Kuvvetleri'nin savaş uçağı ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak F-16 uçaklarının kullanılması kararı ile birlikte; F-16 uçağının üretimi, uçak üzerindeki sistemlerin entegrasyonu ve uçuş testlerini yaparak Hava Kuvvetlerimize teslim etmek üzere TUSAŞ tarafından 1984 yılında TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI), Türk-ABD ortak yatırım şirketi olarak 25 yıllığına kurulmuştur.
25 yıllık süreç tamamlanmadan, 2005 yılında TAI'nin yabancı hisseleri Türk hissedarlar tarafından satın alınarak şirket yeniden yapılandırılmıştır. Bu kapsamda TAI ve TUSAŞ birleşerek, TUSAŞ – Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. çatısı altında faaliyetlerini genişletmiş, havacılık ve uzay sanayi sistemlerinin geliştirilmesi, modernizasyonu, üretimi, sistem entegrasyonu ve yaşam döngüsü destek süreçlerinde Türkiye'nin teknoloji merkezi konumuna gelmiştir. Bu büyük başarıdan dolayı Hükümetimizi ve TUSAŞ Yönetimini kutluyorum. b.a.k.