Kenevir yetiştirmek isteyen üreticiler, Yönetmenlik kapsamında her yıl 1 Ocak-1 Nisan tarihleri arasında yetiştiricilik yapacakları yerin en büyük mülki idare amirliğine başvurarak onay alıyorlar. Başvuru sırasında; Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) kaydı, araziye ait kroki ve bilgiler, çiftçinin daha önce izinsiz kenevir ekme, uyuşturucu imal etme, dağıtma, ticaretini yapma veya kullanma suçu işleyip işlemediğine bakılıyor ve yönetmelik amacına uygun hareket edeceğine dair belgeler mutlaka isteniyor.
İl veya ilçe müdürlüğü yetkilileri, yetiştiricilik yapılacak yeri, başvuruda ibraz edilen belgeleri dikkate alarak yerinde inceliyor ve araziyi kontrol ediyor. Kenevir yetiştiriciliği yapılacak alanın bulunduğu bölge, bu bölgenin yerleşim yerine veya ana yollara olan uzaklığı arazinin bulunduğu topoğrafik koşullar ile personel ve ekipman durumu açısından yetiştiricilik yapılacak yerin etkin bir şekilde kontrol edilebilme imkanı da ayrıca dikkate alınıyor.
Uygun görülen müracaatlara il veya ilçe müdürlüğünün teklifi, başvurulan mahallin en büyük mülki idare amirinin onayı ile en fazla, bir üretim dönemi için yetiştiricilik izin belgesi düzenleniyor. İzin belgesinin bir örneği daha sonra yetiştiricilik yapılacak yerin kolluk birimlerine gönderiliyor.
HASADA KADAR EN AZ BİR DEFA DENETLENİYOR
Kenevir yetiştiriciliği izin verilen yerlerde, kadar ve Orman İl ve İlçe Müdürlükleri ekiplerince ekimden hasada kadar geçen sürede ayda en az bir defa olmak üzere kontroller yapılıyor. Hasat sonrasında ise uyuşturucu elde edilmesini önlemek için kenevir bitkisinin yan dal, yaprak ve çiçek gibi artıkları ilgili mevzuata uygun olarak imha ediliyor. Ekimden hasadına kadar tüm aşamaları titizlikle takip edilen kenevir bitkisi, tekstilden otomobil sektörüne kadar pek çok alanda kullanılıyor.
Türkiye’de, tescilli ve üretim izinli kenevir çeşidi bulunmazken, kenevirin ekim alanlarında ise yıllar itibarıyla düşüş yaşandı. 1989’da 42 bin dekar olan kenevir ekili alan 1999’da 5 bin 360 ve 2009’da 66 dekara düştü.
Son olarak geçen yıl 200 dekarda lif ve tohum amaçlı kenevir ekimi yapıldı. Kenevir endüstrisinin giderek zayıflaması nedeniyle ekim alanları hızla azalırken, lif ve tohum amaçlı kenevir ekimi 2014-2017’de Samsun’un Vezirköprü’de 2018’de izinli kenevir yetiştiriciliğinde, 29 üretici 113 dekarda ekim yaptı, 54 dekarda lif ve 59 dekarda tohum için hasat gerçekleştirdi. Hasat sonucunda elde edilen lif miktarı 8-9 ton, tohum miktarı ise 1 ton civarında oldu. Dünyada 36 ülkede endüstriyel kenevir üretiliyor.
Küresel pazarının büyüklüğü 2017 yılında 4 milyar doları bulurken Grand View Research raporuna göre, pazarın büyüklüğünün 2025 yılında 11 milyar dolara çıkması bekleniyor. Başlıca kenevir üreticileri, Kanada, Çin, ABD, Hindistan, Japonya, Brezilya, Almanya, Fransa ve İngiltere’den oluşmaktadır.
Kaynak: Türk Tarım Orman Dergisi
