Bu yazımda sizlere Türkiye’nin dördüncü büyük barajı olan, Ilısu barajı hakkında bilgiler aktaracağım.
Bir sonraki yazımda ise, Çoruh Nehri üzerinde inşa edilen ve 270 metre gövde yüksekliği ile dünyanın en yüksek barajları en yüksek barajları listesinde 7. sıraya yerleşecek olacak olan 540 MWe kurulu güce sahip olacak Yusufeli Barajı ile yıllık 1 milyar 888 milyon kilovatsaat elektrik üretilmesi planlanmaktadır. Bu üretim miktarı Türkiye elektrik tüketiminin binde 7'sine karşılık gelmektedir Ilısu Barajı, sadece ekonomik ve teknolojik özellikleriyle değil, terörle mücadele ve Türkiye’nin tam bağımsızlığı açısından da ‘devrim niteliğinde’ projelerden biri olarak tarihe geçti. DSİ’nin inşa ettiği baraj, ön yüzü beton kaplı kaya dolgu barajlar kategorisinde gövde hacmi bakımından dünyanın en büyük barajı aynı zamanda.
Ilısu Barajı ilk defa Adnan Menderes zamanında plânlandı. 1982’de GAP kapsamına alındı. Pproje bir türlü bitirilemedi. Türkiye’nin diğer mega projelerinde olduğu gibi, Ilısu’da da hem iç hem de dış unsurlar ‘engel’ olarak devreye girdi. Hidroelektrik santrallerinin ürettiği toplam enerjinin % 5’ini tek başına karşılayacak. Hem enerjide dışa bağımlılığını azaltacak, hem de bölgede sulu tarımda ve ihracatta çığır açacak. Baraj gölü Batman, Mardin, Şırnak, Siirt ve Diyarbakır’daki 200 noktayı sular altında bırakacak.
Ilısu Barajı şantiyesi terör örgütlerince defalarca hedef oldu. Ilısu Barajı’nın 90’lı yıllarda yapımına başlanırken, engelleme kampanyaları engeli aşıldıktan sonra yeniden yapımı hız kazandı. Bu defa Alman, Avusturya ve İsveçli bankalardan meydana gelen kredi kuruluşları ekonomik ve kültürel etkilere dair 153 kriter getirdi. Sonunda projenin finansmanı tamamen yerli kaynaklarla sağlandı. Er Rızk Câmii, Süleyman Hân Camii’nin mimarî unsurları, Koç Camii’nin mimari unsurları, Kızlar Camii, Orta Kapı, Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesi, Hasankeyf’te bulunan Zeynel Bey Türbesi, 2017 tarihinde yapıya bir zarar verilmeden başarıyla taşındı.
Baraj; dolgu hacmi bakımından Türkiye’nin 2. büyük, Kurulu güç bakımından Türkiye’nin 4. büyük barajı. Mardin ve Şırnak il sınırları arasında, Dicle Nehri üzerindeki en büyük barajdır. Baraj; 135 metre yüksekliktedir. Kurulu gücü 1.200 mw, yıllık enerji üretimi ise 4 milyar 120 milyon kwh’tir. Haziran 2018’de su tutmaya başlandı.
