100 Yıl önceki Çanakkale günlüğü.
Çanakkale Savaşları’nda görev yapan bir subayın günlüğü, 99 yıl sonra 2014’de ortaya çıktı. Kitaplaştırılacak olan günlüğü araştırıp bulan ve yayına hazırlayan kişi; Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdürü Yrd. Doç. Dr. Lokman Erdemir. Günlüğün kendisine Ispartalı bir öğretmen olan İsmail Güneş tarafından ulaştırıldığını belirten Erdemir; subay olduğu anlaşılan günlük sahibine “Meçhul bir topçu zabiti.” diyor. Bu günlükte meçhul subay, Çanakkale Savaşları’nın dönüm noktası olan 18 Mart günü yaşananları şöyle anlatıyor:
16 zırhlı, Boğaz’a hücum ettiler. Ateş açtık. 10 mermi kadar attık. 25 kadar torpido ve birçok tahtelbahirler, torpil arayıcılar, 55 adet gemi olmak şartıyla bize hiç bakmayıp doğru Erenköy’üne kadar gittiler. Bombardımana başladılar. Ateş hedef taksimi ettiler. Baş gösteremedik. Yan ateşiyle bizleri berbat etti. Bizim toplarımız onların büyük zırhlılarına karşı hiç nev’inde olduğu için bir şey yapamadık. Saat 7’de (13.30) bir zırhlı yaralanıp tepesinin üstüne [dikilmiş], zor hâl Boğaz’dan çıkaracaklar. Bizi ateş altına aldılar. Torpidoların avdetinde endahta başladık.
16 mermi attık. Birkaç tanesine isabet ettirdik. 3 tanesi geri kaçtı. Badehu (sonra) 6 zırhlı, torpidoları iskele tarafına almış bize ateş ederken içeri girdi. Ateş edeceğiz fakat bir tane büyük amiral gemisi karşı istikametimizde durdu. Toplarını bize çevirdi. Ateşe hazır duruyor. Ateş edemedik. Telefonla haber verdiler. Bir tane zırhlı battı. İki tanesinin cephanesi[nin] ateşlendiğini haber verdiler. Bir torpido yanlarına gidip askerini alacakmış. Onun da batırıldığını söylediler. Badehu ateşe başladık. Bir torpidonun kıç tarafından, ikinci topun atmış olduğu merminin isabetiyle yaralandığını gördüm. Bizleri büyük zırhlı gene yan ateşine çevirdi. Aman Ya Rabbi! Nasıl anlatayım, şiddetli surette etrafta toprak bırakmadı. Başımıza geçirdi. Parçalar bir taraftan, mahfuz mahallerinden çıkamadık. Bizim yanımızda seri ateşlerin cephanesi ateşlendi. Düşmandan ziyade kendi cephanemizden korktuk.
Akşam saat 2’ye (20.30’a) kadar boğaz içerisinden gemiler çıkmadılar. Sabaha kadar top başında nöbette idik. Gece çıkıp gittiler. 4 zırhlı, bir torpido[nun] yandığı her tarafa ilan olundu...”
Çanakkale şehitlerimizi, rahmetle, minnetle ve şükranla yâd ediyor, Allah-ü teladan tüm şehitlerimize gani, gani rahmetler diliyorum. Ruhları şad olsun.
