Fatih Sultan KAR

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 715

1925-­1935 yılları arasında Türk halkı tarafından orduya toplam 300 teyyare bağışlandı. Türk Hava Kuvvetleri’ni güçlendirmek adına, Mustafa Kemal Atatürk’ün çağrısıyla başlatılan kampanyaya, ülkenin dört bir yanından destek yağarken, gönüllü gençler de ellerindeki kumbaralarla kapı kapı bağış topladı. 

VECİHİ HÜRKUŞ RİZE’DE 
Teyyare alınması için tayyare piyangosu çekilişlerinin de düzenlendiği bu dönemde, havacılığın tanıtımı için tanıtım uçuşları gösterileri de gerçekleştirildi.  İşte bu bağlamda Vecihi Hürkuş, Rize semalarından süzülerek Rize’nin meşhur futbol sahası Buhti’nin Düzü’ne indi. Rizeliler bu tarihi güne alkışları ve tezahüratlarıyla eşlik ettiler.

RİZE’DEN BİR UÇAK
Cumhuriyet’in ilk yıllarında yapılan bu top yekûn bağış kampanyasına Rize’de bir uçakla destek verdi. 1933 yılında 36 uçağın isim koyma töreni gerçekleştirildi. Törene Rize Halkını temsilen katılan Rizeliler Rize Yazılı Tayyarenin önünde hatıra fotoğrafı çektirdiler. 

TÜRKİYE TURU VE RİZE
Türk Havacılık tarihine adını altın harflerle yazdıran Vecihi Hürkuş'un, Türk Tayyare Cemiyeti adına düzenlediği birinci uçuş turu 2 Eylül 1931 tarihinde Ankara’dan başladı. Tur Ankara, Kızılcahamam, Gerede, Bolu, Ereğli, Zonguldak, Cide, Sinop, Samsun, Trabzon, Of, Rize, Gümüşhane, Bayburt, Suşehri, Zara, Hafik, Sivas, Şarkışla, Akdağmadeni, Sorgun, Yozgat, Sungurlu, Kalecik’i kapsıyordu. Vecihi Bey (Hürkuş), Türk Hava Kurumu yararına planladığı Türkiye turu kapsamında tayyaresi ile her gittiği yerde halka havacılık konusunda konferanslar veriyor, havacılığın önemini anlatıyordu.

TAYYARESİ RİZE HÜKÜMET MEYDANI’NDA SERGİLENDİ
Vecihi Bey’in bu tur kapsamında uğradığı Rize ilinde inecek pist olarak Buhti’nin Düzü denilen alan seçilmişti. Rizelilerin yoğun ilgisi ve tezahüratlarıyla tarihi iniş gerçekleştiriliyordu. Buradan bir otomobilin üstüne yerleştirilen Vecihi Bey’in Tayyaresi Rize Hükmet Meydanı’na getiriliyordu. Meydanda kendisini görmek ve dinlemek için toplanan Rizelilere o güne değin havacılık üzerine yaptığı çalışmaları, havacılığın önemini ve Türk Tayyare Cemiyeti’nin çalışmalarını anlatan bir konuşma yaptı.

Vecihi Hürkuş’un düzenlediği bu turların düzenleyen Türk Tayyare Cemiyeti’nin başkanlığını Rize Milletvekili Ahmet Fuat Bulca yapıyordu.

VECİHİ HÜRKUŞ KİMDİR?
1896 yılında İstanbul’da doğdu. I. Dünya Savaşı’nda yaralandıktan sonra Yeşilköy’deki Tayyare Mektebi’ne girdi ve pilot oldu. Ardından Türk Hava Kuvvetleri’ne katıldı. Uçak düşüren ilk Türk tayyareci olarak tarihe geçti. Ruslara esir düştüyse de kaçmayı başardı. Kurtuluş Savaşı’na katılarak, kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ve TBMM’den üç takdirname kazandı.1923’te Yunanlılardan ele geçirilen motorlardan yararlanarak VECİHİ K-VI adını verdiği ilk Türk uçağını imal etti. Fakat ödül beklerken, izin almadan uçtuğu için cezaya çarptırıldı. Bunun üzerine askeri havacılıktan ayrılarak çalışmalarına sivil olarak devam etti. 1930’da ikinci uçağı VECİHİ XIV’ü inşa etti. 1931 yılında Türkiye turunu gerçekleştirdikten sonra 1932’de “Vecihi Sivil Tayyare Mektebi” adlı sivil havacılık okulunu açtı. İlk sivil uçağımız VECİHİ XIV, ilk eğitim ve spor uçağımız VECİHİ XV ve uçak motorlu deniz kızağı VECİHİ SK-X’u üretti. 1954 yılında ise Türkiye’nin ilk sivil havayolu şirketi olan Hürkuş Havayolları’nı kurdu. 16 Temmuz 1969 tarihinde vefat etti.

AHMET FUAT BULCA KİMDİR?
1881 yılında Selanik’te doğdu. Atatürk’ün çocukluk ve askerlik arkadaşı ve Fikriye’nin dayısının oğludur. Harp Okulu mezunudur. 3. Tabur 1. Bölük Kumandanlığı, 3. Ordu Küçük Zabit Okulu Öğretmenliği, Selanik Küçük Zabit Okulu 1. Bölük Kumandanlığı, Derne Şark Kolu Komutanlığı, Trabzon Redif Taburu Komutanlığı, Beylerbeyi Sarayı Muhafız Bölük Komutanlığı, 15. Alay 3.Tabur Komutanlığı, 24. Alay 3. Tabur Komutanlığı, 1. Tümen Piyade Tabur Komutanlığı, 24. ve 11. Tümen Komutanlıkları, Ankara Komutanlığı görevinde bulundu. 4 Temmuz 1927 tarihinde askerlikten emekli oldu. Askerlik mesleğinden sonra Tayyare Cemiyeti Başkanlığı, TBMM 2., 3. ve 4. Dönem Rize, 5. Dönem Çoruh Milletvekilliği ve 2. Dönem Divân-ı Riyâset İdare Amirliği yaptı. Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası sahibidir. Evli ve iki çocuk babasıdır. 14 Eylül 1962 tarihinde bir trafik kazasında öldü. Naaşı, 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığına nakledildi.

Kaynakça
Vecihi Hürkuş Havalarda 1915-1925 İstanbul Kanaat Kitabevi 1942.
Vecihi Hürkuş Bir Tayyarecinin Anıları: Yaşantı İstanbul YKY 2000
Mehmet Gürbüz Gürer, Vecihi Hürkuş Göklerin Korkusuz Adamı İstanbul 2008 Tayyareci Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği Yayını No:2

Yorum Yap

Yazarın Diğer Yazıları

Rize Tarihi Çalışmaları Üzerine Bir Söyleşi

  • 0
  • 0
  • 407

Rize’nin Düşman İşgalinden Kurtuluşu Anısına

  • 0
  • 0
  • 150

Cumhuriyetin Rizeye Yansıyan Yüzü

  • 0
  • 0
  • 108

Bir Memleket Sevdalısı Muhittin Türüt

  • 1
  • 0
  • 489

Rizelilerin Derviş Ali’si Memiş Ali Usta

  • 0
  • 0
  • 481

Rizespor Ve Bir Şampiyonluk Hatırası

  • 0
  • 0
  • 299

Galatasaray Spor Kulübü'nün Rize Pazarlı başkanı Sedat Ziya Kantoğlu

  • 0
  • 0
  • 440

Aramızdan Ayrılışının 16. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 321

Kimler Geldi Kimler Geçti

  • 0
  • 0
  • 418

Dünya madalya takıyor ya biz

  • 0
  • 0
  • 600

Bu topraklardan bir Cimilli İbo geçti

  • 0
  • 0
  • 753

PFDK Eski Başkanı Karaahmetoğlu Hayatı Kitap Oldu

  • 0
  • 0
  • 754

İçimizden biri halkın sesi Ayhan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 808

RİZE’DEN DÜNYAYA AÇILAN PENCERE: YELKENCİLER

  • 0
  • 0
  • 628

İşte böyle bir adamdır Fehmi Memişoğlu

  • 0
  • 0
  • 726

Rize deyip geçilmez...

  • 1
  • 0
  • 790

Atma türkü geleneğinin atası

  • 0
  • 0
  • 752

Çayelili Ali Fuat Albayrak'ın ardından

  • 0
  • 0
  • 788

Pazarlılar Birliği'nde kitap tanıtımı ve imza günü

  • 0
  • 0
  • 680

Rize çayının tarihinden kesitler

  • 0
  • 0
  • 664

Türk denizcilik tarihinin unutulmaz Rizelisi

  • 0
  • 0
  • 700

Baba Reis Ekrem Orhon'dan anlamlı mektup

  • 0
  • 0
  • 685

Orhan Balta sendikacılık tarihinde iz bıraktı

  • 0
  • 0
  • 741

İkizdereli 'Gezmişoğulları'ndan: Deniz Gezmiş

  • 1
  • 0
  • 995

Servet Yardımcı: Her şey Rize'de başladı

  • 0
  • 0
  • 587

Karaahmetoğlu'ndan Yardımcı'ya tam destek

  • 0
  • 0
  • 661

Rize İyidere Sarayköylü ölümsüz bir kahraman: Kahraman Kalkavan

  • 0
  • 0
  • 641

Onların da yolu Rizespor'dan geçti

  • 0
  • 0
  • 642

Rize Belediye Eski Başkanı Ziya Çalışır

  • 0
  • 0
  • 629

Rize siyasetinin güçlü hafızası Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 663

30 KUPONA ALINMADI BU VATAN KURTULUŞ MUHACİRLİK VE RİZE

  • 0
  • 0
  • 553

Bir kentin ardında kalan! Rize'nin meşhur 'Kara Valisi' Mehmet Hurşıt Akkaya!

  • 0
  • 0
  • 503

En büyük silahı hayal gücü olan bilge bir gezgin: Cemal Gülas

  • 1
  • 0
  • 607

Mapavrili Dursun Ali Sarıoğlu

  • 0
  • 0
  • 694

Ne Söyledim Sana Ne Söyledim Hiç Oralı Olmadın

  • 0
  • 0
  • 675

Kızıldere Katliamının 52. Yılında Ardeşen Öceli Cihan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 1371

Milli Mücadelenin Unutulmaz Deniz Kahramanlığı

  • 0
  • 0
  • 573

Bizim Derenun İnsanı Abdurrahim Albayrak

  • 0
  • 0
  • 626

Elleri Kelepçeli Fenerbahçe Başkanı Ve Rize Mebusu

  • 0
  • 0
  • 755

Çayeli Haytefli Sucu Baba

  • 0
  • 0
  • 602

Size Bize Hepimize Yeter Rize'de

  • 0
  • 0
  • 530

NASIL DA ÇAPRPARDI KALPLER ŞENOL BİROL GOL DİYE

  • 0
  • 0
  • 701

SÜLEYMAN KAZMAZ’IN ANILARINDA RİZE’NİN İŞGAL YILLARI

  • 0
  • 0
  • 589

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1455

Rize Eski Valisi Kamil Nezih Okuş

  • 0
  • 0
  • 829

Bilir misin Hemşehrim Rize’nin Köylerini

  • 0
  • 0
  • 743

Çayeli’nin Eski Adının Çaybaşı Olduğunu Biliyor muydunuz?

  • 0
  • 0
  • 666

Rize İkizdere Gezmişoğullarından Deniz Gezmiş

  • 0
  • 0
  • 1206

Karadeniz'in İncisi Güzellik Mabedi Rize

  • 0
  • 0
  • 590

Onu Dünya Gıpta İle İzliyor Ödüllendiriyor Ya Biz?

  • 0
  • 0
  • 685

1922 Yılında Rize

  • 0
  • 0
  • 649

Pazarspor’un 50. Yıl Etkinliği İstanbul'da Yapıldı

  • 0
  • 0
  • 581

Türk Sanat Müziğinin Yıldızı Yüksel Uzel Vefat Etti

  • 0
  • 0
  • 752

Türkiye'nin İlk Yerli Boya Üreticisi Hayırsever İş Adamı Ahmet Hamdi İshakoğlu

  • 0
  • 0
  • 679

Rize İlinin Yakın Tarihine Dair Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 1151

TÜRK SİYASETİNDE AYKIRI BİR PORTRE

  • 0
  • 0
  • 603

BİR KÜLTÜR ABİDESİ TULUMU KONUŞTURAN ADAM: REMZİ BEKAR

  • 0
  • 0
  • 758

ÜLKE YÖNETİMİNDE SÖZ SAHİBİ RİZE PAZARLILAR

  • 0
  • 0
  • 881

RİZE GÜNLERİ ÜZERİNE

  • 0
  • 0
  • 662

PAZARLILAR BİRLİĞİ DERNEĞİ GENEL KURULU YAPILDI

  • 0
  • 0
  • 790

Vefatının 14. Yılı Anısına (18 Kasım 2009)

  • 0
  • 0
  • 1045

Servet Yardımcı: Rize Hatıralarımızın Şehridir

  • 0
  • 0
  • 832

KAZIM KARTAL’IN RİZE ÇAY TARİHİNE KATKILARI

  • 1
  • 0
  • 1003

KİMLER GELDİ KİMLER GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 1177

Futbol Sahalarının Arap Ahmet’i

  • 0
  • 0
  • 988

Çamlıhemşin Çinçivalı Murat Karayalçın’ın Anıları

  • 0
  • 0
  • 825

1946 Yılında Hazırlanan Rize Şehri Kat'i İmar Planı

  • 0
  • 0
  • 1005

RİZE TURİZMİNDE POTANSİYEL VAR

  • 0
  • 0
  • 765

RİZELİ SİYASİLERİN DARBE HATIRALARI

  • 0
  • 0
  • 750

ŞAMPİYON RİZESPOR (1973-74 SEZONU)

  • 0
  • 0
  • 782

Rize Sporundan Bir Yıldız Kaydı

  • 0
  • 0
  • 862

O Artik Çok Sevdi̇ği̇ Ci̇mi̇l’i̇n Topraklarinda

  • 0
  • 0
  • 888

24 SAATTE 24 FUTBOLCU TRANSFER EDEN RİZESPOR’A SELAM OLSUN

  • 0
  • 0
  • 938

Rize'nin eskimeyen milletvekili Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 1241

Nerede o eski bayramlar

  • 0
  • 0
  • 814

Rizespor Süper Lig'de Lobimiz Amatör Kümede

  • 2
  • 1
  • 926

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim

  • 0
  • 0
  • 1105

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim Rize Milletvekili TBMM Başkanı Fuat Sirmen

  • 0
  • 0
  • 792

Birlikten kültür doğuyor

  • 0
  • 0
  • 791

Eski İstanbul’un Rizeli Kabadayıları

  • 2
  • 0
  • 12011

Rizespor’un unutulmaz kalecisi Sinan Yenigün

  • 0
  • 0
  • 943

Tarihinden sayfalar

  • 0
  • 0
  • 779

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-2

  • 0
  • 0
  • 826

Rize'nin ünlü futbolcuları

  • 0
  • 0
  • 1051

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-1

  • 0
  • 0
  • 721

Rizeli Savcı Yusuf İzzet Akçal ve Şair Nazım Hikmet’in Bursa Cezaevi hatıraları

  • 0
  • 0
  • 829

Memleket Kokulu Sanatçı Emin Yağcı'nın Ardından

  • 0
  • 0
  • 825

19 Mayıs'ta Doğdu Aşkımız

  • 0
  • 0
  • 796

Gol Kralı zeki ve çevik Rizespor'u Oktay Çevik

  • 0
  • 0
  • 843

Rize Malpet'ten futbolun zirvesine baba hakkı istedi Beşiktaşlı oldu ona Arap Ahmet derlerdi

  • 0
  • 0
  • 945

Rizelilerin hemşerilik teklifini kabulünün 100. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 729

Lefter: Rizeliler'i Rize'yi hiç unutmadım

  • 1
  • 1
  • 825

Merhum Başbakan Ahmet Mesut Yılmaz'ın Rize Sevgisi

  • 0
  • 0
  • 805

Çayın Başkentinden Türkiye’nin Başkentine Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz

  • 0
  • 0
  • 714

Rize'nin il oluşunun 99. yıl anısına Lazisatan sancağından Rize vilayetine

  • 0
  • 0
  • 951

Rize'nin il oluşunun 99. yılı anısına

  • 0
  • 0
  • 1047

Bir Futbol ve Rizespor Emekçisi: Zafer Numan Kanburoğlu

  • 0
  • 0
  • 744

Kurtuluşa yürek koymuş bir Rizeli Mehmet(Ağa) Ekşioğlu

  • 2
  • 0
  • 1131

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 715

Aspetli hayırsever Ali Rıza Mete'nin vefatının 7. yılı anısına

  • 1
  • 0
  • 827

Vekil Olmak/Asıl Kalmak

  • 0
  • 0
  • 720

Laz Ziya, Ziya Kalkavan

  • 1
  • 0
  • 989

Rize İlinin Bir Lobisi Yok

  • 1
  • 3
  • 1180

Unutulmaz Başhekim

  • 1
  • 0
  • 889

Belediye Bloklarında Sona Yaklaşılıyor

  • 2
  • 0
  • 787

Rize Pazar Tarih Yazar

Rize ilçe ilçe ele alınmalı bir sosyo kültürel envanter çıkarılmalı.....

  • 6
  • 0
  • 1078

Rize Günleri Rize'ye Yakışır Olmalı

  • 3
  • 0
  • 1073

DEĞERLİ SANATKÂR VE GÖNÜL İNSANI ÇAYELİLİ HEMŞEHRİMİZ DURSUN KARACA’NIN ARDINDAN

Bir Çayeli sevdalısı. Bir İstanbul Beyefendisi. Bir cumhuriyet sevdalısı. Eski futbolcu, eski belediye başkan yardımcısı. Kalıcı eserlere imza atmış bir sanatkar ve en önemlisi gönül insanı Dursun Karaca ağabeyimizi kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.

  • 0
  • 0
  • 123

Vefatının İkinci Yılı Anısına Ahmet Mesut Yılmaz ve Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 756

BU TOPRAKLARDAN BİR CİMİLLİ İBO GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 2082

RİZE'NİN KAYBOLAN SEMBOLLERİ

  • 0
  • 0
  • 2167

RİZE’NİN NOSTALJİK DEĞERİ TURİST OTEL VE HATIRALAR

  • 0
  • 0
  • 2755

TURGUT KIRAN’IN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 3703

RİZE BİZİMDİR VE BAŞKA RİZE YOKTUR

  • 0
  • 0
  • 2717

MÜTEVAZI BİR EFSANE: ALİ YAVUZ

  • 1
  • 0
  • 10737

ÇAY YAPRAĞI ESRA ALKAN'IN KALEMİNDEN DİLE GELDİ

  • 0
  • 0
  • 1375

RİZESPOR'UN KURULUŞ TARİHİ DEĞİŞTİRİLEMEZ

  • 0
  • 0
  • 2399

19 MAYIS TARİHİ RİZESPOR BAYRAMI OLARAK İLAN EDİLMELİDİR

  • 0
  • 0
  • 1502

RİZELİ FUTBOLCULARDAN OLUŞAN RİZESPOR TARİH YAZIYORDU

  • 0
  • 0
  • 6660

TÜRK SİYASET TARİHİNİN İKİ BEYEFENDİ İSMİ: YUSUF İZZET AKÇAL VE EROL YILMAZ AKÇAL

  • 0
  • 0
  • 3848

TÜRK SİYASETİNİN RENKLİ İSMİ: OSMAN KAVRAKOĞLU

  • 0
  • 0
  • 3964

BELEDİYECİLİĞİN BABASI: AYTEKİN KOTİL

  • 0
  • 0
  • 1774

NE RİZE’DE VEFA İSİMLİ BİR SEMT NE DE RİZELİ DE VEFA VAR

  • 0
  • 0
  • 1367

KOCA KAPTAN GÜRSEL AKSEL, RİZESPOR VE VEFA

  • 0
  • 0
  • 1152

OLİMPİYAT VE DÜNYA ŞAMPİYONU RİZE’NİN GURURU: KAZIM AYVAZ

  • 0
  • 0
  • 1638

ATATÜRK’ÜN KADIM DOSTU RİZELİ MATARACI MEHMET EFENDİ

  • 1
  • 0
  • 2385

RİZE ESKİ HÜKÜMET TABİBİ: DOKTOR MEHMET ALİ GÜVEN

  • 0
  • 0
  • 1381

GERİYE HOŞ BİR SEDA KALDI

  • 0
  • 0
  • 1271

RİZELİLERİN DERVİŞ ALİ’Sİ

  • 0
  • 0
  • 1228

YEŞİL MAVİ RENKLER DÜNDAR AKDENİZ’İN ARMAĞANI

  • 0
  • 0
  • 1881

TURGUT AKSOY’UN ARDINDAN: ÖZEL İNSANDI, GÜZEL İNSANDI

  • 0
  • 0
  • 1435

AZMİ KANDEMİR YAŞAYAN TARİHTİR

  • 0
  • 0
  • 1450

ÜÇ GÜZEL ADAM VE ÜÇEL

  • 0
  • 0
  • 1107

TÜRK SİYASET TARİHİNİN RENKLİ İSMİ ALİ TOPUZ'UN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 1166

SİYASETTE SOL KANAT FUTBOLDA STOPER: ALPER TAŞ

  • 0
  • 0
  • 1014

'BİZİM SASU' CENGİZ SARIOĞLU

  • 0
  • 0
  • 1410

RİZE ÇAYINA ADANAN BİR ÖMÜR: MEHMET ZİHNİ DERİN

  • 0
  • 0
  • 1242

RİZE SİYASET TARİHİNDEN RENKLİ BİR POTRE: MEHMET TALAT DOĞAN

  • 0
  • 0
  • 1080