Fatih Sultan KAR

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1452

Rizelilerden Atatürk'e telgraf:” Size ve sizinle birlikte çalışan değerli arkadaşlarınıza karşı Rize adına söz söyleyen ve aykırı görüş besleyen ve bizce hiçbir değeri ve önemi olmayan milletvekillerini lanetleriz. Bu şahsın bu saatten sonra Rize ile hiçbir ilgisi kalmamıştır. 

ATAYA TUZAK

Atatürk her daim zorluklarla, mesnetsiz seviyesiz yaklaşımlarla karşılaşmıştır. Bütün bu zorlukları aşarken Rizeliler her daim yanında olmuştur. 2 Aralık 1922 tarihinde Mustafa Kemal'e çok sert muhalefet yapan bir grup verdikleri kanun teklifiyle onu meclis dışında bırakmaya yönelik büyük bir tuzak hazırlamışlardı. Maalesef bunlar arasında Lazistan (Rize) Mebusu Osman Nuri Özgen’de yer almaktaydı. Bu kanun teklifinin 14. Maddesi 'Büyük Millet Meclisi'ne üye seçilebilmek için Türkiye'nin bugünkü sınırları içindeki mahaller ahalisinden olmak zorunludur” ibaresini içeriyordu. Atatürk'ün doğum yeri de Selanik'ti. Atatürk'ü doğrudan doğruya yurttaşlık haklarından yoksun bırakmaya yönelik tasarı teklifine Rizelilerin tepkisi çok büyük oldu. Mataracı Mehmet Efendi etrafında toplanan Rizeliler bu durumu lanetlediler.

O ŞAHSIN BU SAATTEN SONRA RİZE İLE İLGİSİ KALMAMIŞTIR

Atatürk, 2 Aralık mecliste görüşülen tasarıya karşı kendi ve halkın tepkisini özetle şöyle dile getiriyordu: Doğum yerim bugünkü sınırlarımız dışında ise bunda benim hiçbir suçum yoktur. Beş yıl sürekli bir yerde kalsaydım Muş ve Bitlis'i düşmandan geri alabilir miydim? Ben burada yalnız bir seçim bölgesinin, Rize'den Mataracı Mehmet Efendi’nin bana çektiği bir telyazısını, olduğu gibi sunmakla yetineceğim: Size ve sizinle birlikte çalışan değerli arkadaşlarınıza karşı Rize adına söz söyleyen ve aykırı görüş besleyen ve bizce hiçbir değeri ve önemi olmayan milletvekillerini lanetleriz. Bu şahsın bu saatten sonra Rize ile hiçbir ilgisi kalmamıştır.  

RİZELİLERİN HEMŞEHRİSİ ATATÜRK

Bu duruma tepki koyan ve Kurtuluş savaşı boyunca Anadolu’nun muhtelif bölgelerinde savaşan ve milli mücadelenin başarıya ulaşmasında katkıları olan Rizeliler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ulu önder Mustafa Kemal Atatürk'e hemşerilik teklifinde bulunur. Atatürk, bu teklifi 20 Nisan 1923 tarihinde Rize Livası İdare Meclisi üyelerinden Hüseyin Bey ile arkadaşlarına gönderdiği bir yazıyla kabul ettiğini bildirir. 29 Nisan 1923 tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi ve Yenigün Mecmuasında haber olarak yer alan gelişme, genç Türkiye Cumhuriyeti’nde büyük yankı uyandırır.

RİZE BİR CUMHURİYET ŞEHRİDİR

ÇAY CUMHURİYETİN RİZE’YE ARMAĞANIDIR

Rize bir Cumhuriyet şehridir. Çay Cumhuriyetin Rize'ye en büyük armağanıdır. Rizelilere vatan savunmasında ve Kurtuluş Savaşında en önde savaşmıştır.  Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün her daim yanında olmuşlardır. Kurtuluşa güç katanlar arasında İpsiz Recep, Ketencioğlu Yakup, Dursun Kaptan, Metozade Hüseyin, Mataracı Mehmet Efendi, Tuzcuoğlu Halit Ağa, Hafız Muharrem Keçeli ve Şahinoğlu Osman Kahya’nın yanı sıra pek çok da isimsiz Rizeli kahraman yer almaktadır.

ATATÜRK'TEN RİZELİ’LERE ÖVGÜ

Rizelilerin hemşerisi Mustafa Kemal Atatürk, Rize ile olan ilişkisini her daim sürdürerek milli günler ve önemli hadiselerde kutlama mesajları gönderir. Çeşitli dönemlerde telgrafla haberleştiği isimler arasında Mektupçu Behçet Tuzcu, Halkevi Başkanı Oğuz Bey, Mataracı Mehmet Efendi ve Rize Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti yöneticilerinden Lazzade Mustafa Efendi yer alır. Atatürk’ün kendi el yazısıyla Ankara’dan Rize Müdafa-ı Hukuk Cemiyeti’ne gönderdiği ve “Öteden beri herkesin yakından bildiği kahramanlıklarıyla kendilerini tanıtmış olan Lazistan Ahalinin ülkenin kurtuluşu için azim ve üstün gayretlerini takdir ederiz” şeklinde bir cümle sarf ettiği telgrafı Rizeliler için övgü dolu sözler içeriyordu.

RİZE DEYİP GEÇİLMEZ

*Rize, Türk’ün ateşle imtihan edildiği bu zor dönemde ekmek karneyle dağıtılırken milli mücadelecilere karnesiz ekmek sağlayan ve Atatürk’ün dikkatini çekmeyi başaran Rizeli Mataracı Mehmet Efendi’nin memleketidir. Atatürk’ün: “Yarın cepheye gitsek, kaç kişiyle gelirsin?” sorusuna Mataracı Mehmet Efendi, Rizeliye has keskin zekasını ve şivesini konuşturarak “Bi tufeğum, bi da ben senun emrundeyiz paşam” diye cevap vermiştir.

*Rize, çalışkan, tuttuğunu koparan, ekmeğini taştan çıkaran bu insanların şehridir. Rize Kurtuluş savaşı yıllarında çetesiyle birlikte destanlaşan bir diğer isim de İpsiz Recep Reis’in şehridir. İpsiz Recep Reis, siyasete girmesini isteyenlere “Biz işimizi tamamladık efendiler. Savaşta dik duran başımızı siyasette eğmeyiz. Tilkinin pazarda işi yoktur” şeklinde cevap vermiştir.

Yorum Yap

Yazarın Diğer Yazıları

Rize Tarihi Çalışmaları Üzerine Bir Söyleşi

  • 0
  • 0
  • 383

Rize’nin Düşman İşgalinden Kurtuluşu Anısına

  • 0
  • 0
  • 147

Cumhuriyetin Rizeye Yansıyan Yüzü

  • 0
  • 0
  • 105

Bir Memleket Sevdalısı Muhittin Türüt

  • 1
  • 0
  • 483

Rizelilerin Derviş Ali’si Memiş Ali Usta

  • 0
  • 0
  • 477

Rizespor Ve Bir Şampiyonluk Hatırası

  • 0
  • 0
  • 296

Galatasaray Spor Kulübü'nün Rize Pazarlı başkanı Sedat Ziya Kantoğlu

  • 0
  • 0
  • 433

Aramızdan Ayrılışının 16. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 318

Kimler Geldi Kimler Geçti

  • 0
  • 0
  • 414

Dünya madalya takıyor ya biz

  • 0
  • 0
  • 597

Bu topraklardan bir Cimilli İbo geçti

  • 0
  • 0
  • 748

PFDK Eski Başkanı Karaahmetoğlu Hayatı Kitap Oldu

  • 0
  • 0
  • 750

İçimizden biri halkın sesi Ayhan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 804

RİZE’DEN DÜNYAYA AÇILAN PENCERE: YELKENCİLER

  • 0
  • 0
  • 624

İşte böyle bir adamdır Fehmi Memişoğlu

  • 0
  • 0
  • 721

Rize deyip geçilmez...

  • 1
  • 0
  • 785

Atma türkü geleneğinin atası

  • 0
  • 0
  • 748

Çayelili Ali Fuat Albayrak'ın ardından

  • 0
  • 0
  • 783

Pazarlılar Birliği'nde kitap tanıtımı ve imza günü

  • 0
  • 0
  • 676

Rize çayının tarihinden kesitler

  • 0
  • 0
  • 660

Türk denizcilik tarihinin unutulmaz Rizelisi

  • 0
  • 0
  • 697

Baba Reis Ekrem Orhon'dan anlamlı mektup

  • 0
  • 0
  • 683

Orhan Balta sendikacılık tarihinde iz bıraktı

  • 0
  • 0
  • 738

İkizdereli 'Gezmişoğulları'ndan: Deniz Gezmiş

  • 1
  • 0
  • 992

Servet Yardımcı: Her şey Rize'de başladı

  • 0
  • 0
  • 583

Karaahmetoğlu'ndan Yardımcı'ya tam destek

  • 0
  • 0
  • 659

Rize İyidere Sarayköylü ölümsüz bir kahraman: Kahraman Kalkavan

  • 0
  • 0
  • 640

Onların da yolu Rizespor'dan geçti

  • 0
  • 0
  • 637

Rize Belediye Eski Başkanı Ziya Çalışır

  • 0
  • 0
  • 625

Rize siyasetinin güçlü hafızası Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 660

30 KUPONA ALINMADI BU VATAN KURTULUŞ MUHACİRLİK VE RİZE

  • 0
  • 0
  • 551

Bir kentin ardında kalan! Rize'nin meşhur 'Kara Valisi' Mehmet Hurşıt Akkaya!

  • 0
  • 0
  • 501

En büyük silahı hayal gücü olan bilge bir gezgin: Cemal Gülas

  • 1
  • 0
  • 606

Mapavrili Dursun Ali Sarıoğlu

  • 0
  • 0
  • 691

Ne Söyledim Sana Ne Söyledim Hiç Oralı Olmadın

  • 0
  • 0
  • 671

Kızıldere Katliamının 52. Yılında Ardeşen Öceli Cihan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 1366

Milli Mücadelenin Unutulmaz Deniz Kahramanlığı

  • 0
  • 0
  • 569

Bizim Derenun İnsanı Abdurrahim Albayrak

  • 0
  • 0
  • 623

Elleri Kelepçeli Fenerbahçe Başkanı Ve Rize Mebusu

  • 0
  • 0
  • 753

Çayeli Haytefli Sucu Baba

  • 0
  • 0
  • 599

Size Bize Hepimize Yeter Rize'de

  • 0
  • 0
  • 528

NASIL DA ÇAPRPARDI KALPLER ŞENOL BİROL GOL DİYE

  • 0
  • 0
  • 697

SÜLEYMAN KAZMAZ’IN ANILARINDA RİZE’NİN İŞGAL YILLARI

  • 0
  • 0
  • 586

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1452

Rize Eski Valisi Kamil Nezih Okuş

  • 0
  • 0
  • 825

Bilir misin Hemşehrim Rize’nin Köylerini

  • 0
  • 0
  • 739

Çayeli’nin Eski Adının Çaybaşı Olduğunu Biliyor muydunuz?

  • 0
  • 0
  • 664

Rize İkizdere Gezmişoğullarından Deniz Gezmiş

  • 0
  • 0
  • 1197

Karadeniz'in İncisi Güzellik Mabedi Rize

  • 0
  • 0
  • 585

Onu Dünya Gıpta İle İzliyor Ödüllendiriyor Ya Biz?

  • 0
  • 0
  • 683

1922 Yılında Rize

  • 0
  • 0
  • 646

Pazarspor’un 50. Yıl Etkinliği İstanbul'da Yapıldı

  • 0
  • 0
  • 577

Türk Sanat Müziğinin Yıldızı Yüksel Uzel Vefat Etti

  • 0
  • 0
  • 751

Türkiye'nin İlk Yerli Boya Üreticisi Hayırsever İş Adamı Ahmet Hamdi İshakoğlu

  • 0
  • 0
  • 677

Rize İlinin Yakın Tarihine Dair Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 1145

TÜRK SİYASETİNDE AYKIRI BİR PORTRE

  • 0
  • 0
  • 600

BİR KÜLTÜR ABİDESİ TULUMU KONUŞTURAN ADAM: REMZİ BEKAR

  • 0
  • 0
  • 754

ÜLKE YÖNETİMİNDE SÖZ SAHİBİ RİZE PAZARLILAR

  • 0
  • 0
  • 868

RİZE GÜNLERİ ÜZERİNE

  • 0
  • 0
  • 660

PAZARLILAR BİRLİĞİ DERNEĞİ GENEL KURULU YAPILDI

  • 0
  • 0
  • 786

Vefatının 14. Yılı Anısına (18 Kasım 2009)

  • 0
  • 0
  • 1042

Servet Yardımcı: Rize Hatıralarımızın Şehridir

  • 0
  • 0
  • 829

KAZIM KARTAL’IN RİZE ÇAY TARİHİNE KATKILARI

  • 1
  • 0
  • 1001

KİMLER GELDİ KİMLER GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 1174

Futbol Sahalarının Arap Ahmet’i

  • 0
  • 0
  • 985

Çamlıhemşin Çinçivalı Murat Karayalçın’ın Anıları

  • 0
  • 0
  • 819

1946 Yılında Hazırlanan Rize Şehri Kat'i İmar Planı

  • 0
  • 0
  • 1002

RİZE TURİZMİNDE POTANSİYEL VAR

  • 0
  • 0
  • 761

RİZELİ SİYASİLERİN DARBE HATIRALARI

  • 0
  • 0
  • 746

ŞAMPİYON RİZESPOR (1973-74 SEZONU)

  • 0
  • 0
  • 780

Rize Sporundan Bir Yıldız Kaydı

  • 0
  • 0
  • 860

O Artik Çok Sevdi̇ği̇ Ci̇mi̇l’i̇n Topraklarinda

  • 0
  • 0
  • 885

24 SAATTE 24 FUTBOLCU TRANSFER EDEN RİZESPOR’A SELAM OLSUN

  • 0
  • 0
  • 936

Rize'nin eskimeyen milletvekili Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 1233

Nerede o eski bayramlar

  • 0
  • 0
  • 812

Rizespor Süper Lig'de Lobimiz Amatör Kümede

  • 2
  • 1
  • 922

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim

  • 0
  • 0
  • 1103

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim Rize Milletvekili TBMM Başkanı Fuat Sirmen

  • 0
  • 0
  • 790

Birlikten kültür doğuyor

  • 0
  • 0
  • 789

Eski İstanbul’un Rizeli Kabadayıları

  • 2
  • 0
  • 11873

Rizespor’un unutulmaz kalecisi Sinan Yenigün

  • 0
  • 0
  • 938

Tarihinden sayfalar

  • 0
  • 0
  • 776

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-2

  • 0
  • 0
  • 824

Rize'nin ünlü futbolcuları

  • 0
  • 0
  • 1045

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-1

  • 0
  • 0
  • 718

Rizeli Savcı Yusuf İzzet Akçal ve Şair Nazım Hikmet’in Bursa Cezaevi hatıraları

  • 0
  • 0
  • 826

Memleket Kokulu Sanatçı Emin Yağcı'nın Ardından

  • 0
  • 0
  • 820

19 Mayıs'ta Doğdu Aşkımız

  • 0
  • 0
  • 793

Gol Kralı zeki ve çevik Rizespor'u Oktay Çevik

  • 0
  • 0
  • 839

Rize Malpet'ten futbolun zirvesine baba hakkı istedi Beşiktaşlı oldu ona Arap Ahmet derlerdi

  • 0
  • 0
  • 942

Rizelilerin hemşerilik teklifini kabulünün 100. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 728

Lefter: Rizeliler'i Rize'yi hiç unutmadım

  • 1
  • 1
  • 824

Merhum Başbakan Ahmet Mesut Yılmaz'ın Rize Sevgisi

  • 0
  • 0
  • 802

Çayın Başkentinden Türkiye’nin Başkentine Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz

  • 0
  • 0
  • 710

Rize'nin il oluşunun 99. yıl anısına Lazisatan sancağından Rize vilayetine

  • 0
  • 0
  • 947

Rize'nin il oluşunun 99. yılı anısına

  • 0
  • 0
  • 1045

Bir Futbol ve Rizespor Emekçisi: Zafer Numan Kanburoğlu

  • 0
  • 0
  • 742

Kurtuluşa yürek koymuş bir Rizeli Mehmet(Ağa) Ekşioğlu

  • 2
  • 0
  • 1130

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 712

Aspetli hayırsever Ali Rıza Mete'nin vefatının 7. yılı anısına

  • 1
  • 0
  • 823

Vekil Olmak/Asıl Kalmak

  • 0
  • 0
  • 717

Laz Ziya, Ziya Kalkavan

  • 1
  • 0
  • 986

Rize İlinin Bir Lobisi Yok

  • 1
  • 3
  • 1178

Unutulmaz Başhekim

  • 1
  • 0
  • 885

Belediye Bloklarında Sona Yaklaşılıyor

  • 2
  • 0
  • 783

Rize Pazar Tarih Yazar

Rize ilçe ilçe ele alınmalı bir sosyo kültürel envanter çıkarılmalı.....

  • 6
  • 0
  • 1076

Rize Günleri Rize'ye Yakışır Olmalı

  • 3
  • 0
  • 1069

DEĞERLİ SANATKÂR VE GÖNÜL İNSANI ÇAYELİLİ HEMŞEHRİMİZ DURSUN KARACA’NIN ARDINDAN

Bir Çayeli sevdalısı. Bir İstanbul Beyefendisi. Bir cumhuriyet sevdalısı. Eski futbolcu, eski belediye başkan yardımcısı. Kalıcı eserlere imza atmış bir sanatkar ve en önemlisi gönül insanı Dursun Karaca ağabeyimizi kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.

  • 0
  • 0
  • 123

Vefatının İkinci Yılı Anısına Ahmet Mesut Yılmaz ve Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 756

BU TOPRAKLARDAN BİR CİMİLLİ İBO GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 2081

RİZE'NİN KAYBOLAN SEMBOLLERİ

  • 0
  • 0
  • 2163

RİZE’NİN NOSTALJİK DEĞERİ TURİST OTEL VE HATIRALAR

  • 0
  • 0
  • 2753

TURGUT KIRAN’IN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 3701

RİZE BİZİMDİR VE BAŞKA RİZE YOKTUR

  • 0
  • 0
  • 2717

MÜTEVAZI BİR EFSANE: ALİ YAVUZ

  • 1
  • 0
  • 10736

ÇAY YAPRAĞI ESRA ALKAN'IN KALEMİNDEN DİLE GELDİ

  • 0
  • 0
  • 1374

RİZESPOR'UN KURULUŞ TARİHİ DEĞİŞTİRİLEMEZ

  • 0
  • 0
  • 2397

19 MAYIS TARİHİ RİZESPOR BAYRAMI OLARAK İLAN EDİLMELİDİR

  • 0
  • 0
  • 1502

RİZELİ FUTBOLCULARDAN OLUŞAN RİZESPOR TARİH YAZIYORDU

  • 0
  • 0
  • 6660

TÜRK SİYASET TARİHİNİN İKİ BEYEFENDİ İSMİ: YUSUF İZZET AKÇAL VE EROL YILMAZ AKÇAL

  • 0
  • 0
  • 3842

TÜRK SİYASETİNİN RENKLİ İSMİ: OSMAN KAVRAKOĞLU

  • 0
  • 0
  • 3962

BELEDİYECİLİĞİN BABASI: AYTEKİN KOTİL

  • 0
  • 0
  • 1769

NE RİZE’DE VEFA İSİMLİ BİR SEMT NE DE RİZELİ DE VEFA VAR

  • 0
  • 0
  • 1365

KOCA KAPTAN GÜRSEL AKSEL, RİZESPOR VE VEFA

  • 0
  • 0
  • 1149

OLİMPİYAT VE DÜNYA ŞAMPİYONU RİZE’NİN GURURU: KAZIM AYVAZ

  • 0
  • 0
  • 1636

ATATÜRK’ÜN KADIM DOSTU RİZELİ MATARACI MEHMET EFENDİ

  • 1
  • 0
  • 2383

RİZE ESKİ HÜKÜMET TABİBİ: DOKTOR MEHMET ALİ GÜVEN

  • 0
  • 0
  • 1379

GERİYE HOŞ BİR SEDA KALDI

  • 0
  • 0
  • 1270

RİZELİLERİN DERVİŞ ALİ’Sİ

  • 0
  • 0
  • 1225

YEŞİL MAVİ RENKLER DÜNDAR AKDENİZ’İN ARMAĞANI

  • 0
  • 0
  • 1876

TURGUT AKSOY’UN ARDINDAN: ÖZEL İNSANDI, GÜZEL İNSANDI

  • 0
  • 0
  • 1434

AZMİ KANDEMİR YAŞAYAN TARİHTİR

  • 0
  • 0
  • 1450

ÜÇ GÜZEL ADAM VE ÜÇEL

  • 0
  • 0
  • 1104

TÜRK SİYASET TARİHİNİN RENKLİ İSMİ ALİ TOPUZ'UN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 1158

SİYASETTE SOL KANAT FUTBOLDA STOPER: ALPER TAŞ

  • 0
  • 0
  • 1011

'BİZİM SASU' CENGİZ SARIOĞLU

  • 0
  • 0
  • 1407

RİZE ÇAYINA ADANAN BİR ÖMÜR: MEHMET ZİHNİ DERİN

  • 0
  • 0
  • 1239

RİZE SİYASET TARİHİNDEN RENKLİ BİR POTRE: MEHMET TALAT DOĞAN

  • 0
  • 0
  • 1078