Fatih Sultan KAR

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1310

Rizelilerden Atatürk'e telgraf:” Size ve sizinle birlikte çalışan değerli arkadaşlarınıza karşı Rize adına söz söyleyen ve aykırı görüş besleyen ve bizce hiçbir değeri ve önemi olmayan milletvekillerini lanetleriz. Bu şahsın bu saatten sonra Rize ile hiçbir ilgisi kalmamıştır. 

ATAYA TUZAK

Atatürk her daim zorluklarla, mesnetsiz seviyesiz yaklaşımlarla karşılaşmıştır. Bütün bu zorlukları aşarken Rizeliler her daim yanında olmuştur. 2 Aralık 1922 tarihinde Mustafa Kemal'e çok sert muhalefet yapan bir grup verdikleri kanun teklifiyle onu meclis dışında bırakmaya yönelik büyük bir tuzak hazırlamışlardı. Maalesef bunlar arasında Lazistan (Rize) Mebusu Osman Nuri Özgen’de yer almaktaydı. Bu kanun teklifinin 14. Maddesi 'Büyük Millet Meclisi'ne üye seçilebilmek için Türkiye'nin bugünkü sınırları içindeki mahaller ahalisinden olmak zorunludur” ibaresini içeriyordu. Atatürk'ün doğum yeri de Selanik'ti. Atatürk'ü doğrudan doğruya yurttaşlık haklarından yoksun bırakmaya yönelik tasarı teklifine Rizelilerin tepkisi çok büyük oldu. Mataracı Mehmet Efendi etrafında toplanan Rizeliler bu durumu lanetlediler.

O ŞAHSIN BU SAATTEN SONRA RİZE İLE İLGİSİ KALMAMIŞTIR

Atatürk, 2 Aralık mecliste görüşülen tasarıya karşı kendi ve halkın tepkisini özetle şöyle dile getiriyordu: Doğum yerim bugünkü sınırlarımız dışında ise bunda benim hiçbir suçum yoktur. Beş yıl sürekli bir yerde kalsaydım Muş ve Bitlis'i düşmandan geri alabilir miydim? Ben burada yalnız bir seçim bölgesinin, Rize'den Mataracı Mehmet Efendi’nin bana çektiği bir telyazısını, olduğu gibi sunmakla yetineceğim: Size ve sizinle birlikte çalışan değerli arkadaşlarınıza karşı Rize adına söz söyleyen ve aykırı görüş besleyen ve bizce hiçbir değeri ve önemi olmayan milletvekillerini lanetleriz. Bu şahsın bu saatten sonra Rize ile hiçbir ilgisi kalmamıştır.  

RİZELİLERİN HEMŞEHRİSİ ATATÜRK

Bu duruma tepki koyan ve Kurtuluş savaşı boyunca Anadolu’nun muhtelif bölgelerinde savaşan ve milli mücadelenin başarıya ulaşmasında katkıları olan Rizeliler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ulu önder Mustafa Kemal Atatürk'e hemşerilik teklifinde bulunur. Atatürk, bu teklifi 20 Nisan 1923 tarihinde Rize Livası İdare Meclisi üyelerinden Hüseyin Bey ile arkadaşlarına gönderdiği bir yazıyla kabul ettiğini bildirir. 29 Nisan 1923 tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi ve Yenigün Mecmuasında haber olarak yer alan gelişme, genç Türkiye Cumhuriyeti’nde büyük yankı uyandırır.

RİZE BİR CUMHURİYET ŞEHRİDİR

ÇAY CUMHURİYETİN RİZE’YE ARMAĞANIDIR

Rize bir Cumhuriyet şehridir. Çay Cumhuriyetin Rize'ye en büyük armağanıdır. Rizelilere vatan savunmasında ve Kurtuluş Savaşında en önde savaşmıştır.  Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün her daim yanında olmuşlardır. Kurtuluşa güç katanlar arasında İpsiz Recep, Ketencioğlu Yakup, Dursun Kaptan, Metozade Hüseyin, Mataracı Mehmet Efendi, Tuzcuoğlu Halit Ağa, Hafız Muharrem Keçeli ve Şahinoğlu Osman Kahya’nın yanı sıra pek çok da isimsiz Rizeli kahraman yer almaktadır.

ATATÜRK'TEN RİZELİ’LERE ÖVGÜ

Rizelilerin hemşerisi Mustafa Kemal Atatürk, Rize ile olan ilişkisini her daim sürdürerek milli günler ve önemli hadiselerde kutlama mesajları gönderir. Çeşitli dönemlerde telgrafla haberleştiği isimler arasında Mektupçu Behçet Tuzcu, Halkevi Başkanı Oğuz Bey, Mataracı Mehmet Efendi ve Rize Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti yöneticilerinden Lazzade Mustafa Efendi yer alır. Atatürk’ün kendi el yazısıyla Ankara’dan Rize Müdafa-ı Hukuk Cemiyeti’ne gönderdiği ve “Öteden beri herkesin yakından bildiği kahramanlıklarıyla kendilerini tanıtmış olan Lazistan Ahalinin ülkenin kurtuluşu için azim ve üstün gayretlerini takdir ederiz” şeklinde bir cümle sarf ettiği telgrafı Rizeliler için övgü dolu sözler içeriyordu.

RİZE DEYİP GEÇİLMEZ

*Rize, Türk’ün ateşle imtihan edildiği bu zor dönemde ekmek karneyle dağıtılırken milli mücadelecilere karnesiz ekmek sağlayan ve Atatürk’ün dikkatini çekmeyi başaran Rizeli Mataracı Mehmet Efendi’nin memleketidir. Atatürk’ün: “Yarın cepheye gitsek, kaç kişiyle gelirsin?” sorusuna Mataracı Mehmet Efendi, Rizeliye has keskin zekasını ve şivesini konuşturarak “Bi tufeğum, bi da ben senun emrundeyiz paşam” diye cevap vermiştir.

*Rize, çalışkan, tuttuğunu koparan, ekmeğini taştan çıkaran bu insanların şehridir. Rize Kurtuluş savaşı yıllarında çetesiyle birlikte destanlaşan bir diğer isim de İpsiz Recep Reis’in şehridir. İpsiz Recep Reis, siyasete girmesini isteyenlere “Biz işimizi tamamladık efendiler. Savaşta dik duran başımızı siyasette eğmeyiz. Tilkinin pazarda işi yoktur” şeklinde cevap vermiştir.

Yorum Yap

Yazarın Diğer Yazıları

Rizespor Ve Bir Şampiyonluk Hatırası

  • 0
  • 0
  • 91

Galatasaray Spor Kulübü'nün Rize Pazarlı başkanı Sedat Ziya Kantoğlu

  • 0
  • 0
  • 198

Aramızdan Ayrılışının 16. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 99

Kimler Geldi Kimler Geçti

  • 0
  • 0
  • 187

Dünya madalya takıyor ya biz

  • 0
  • 0
  • 401

Bu topraklardan bir Cimilli İbo geçti

  • 0
  • 0
  • 537

PFDK Eski Başkanı Karaahmetoğlu Hayatı Kitap Oldu

  • 0
  • 0
  • 551

İçimizden biri halkın sesi Ayhan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 530

RİZE’DEN DÜNYAYA AÇILAN PENCERE: YELKENCİLER

  • 0
  • 0
  • 423

İşte böyle bir adamdır Fehmi Memişoğlu

  • 0
  • 0
  • 490

Rize deyip geçilmez...

  • 1
  • 0
  • 595

Atma türkü geleneğinin atası

  • 0
  • 0
  • 512

Çayelili Ali Fuat Albayrak'ın ardından

  • 0
  • 0
  • 585

Pazarlılar Birliği'nde kitap tanıtımı ve imza günü

  • 0
  • 0
  • 485

Rize çayının tarihinden kesitler

  • 0
  • 0
  • 462

Türk denizcilik tarihinin unutulmaz Rizelisi

  • 0
  • 0
  • 514

Baba Reis Ekrem Orhon'dan anlamlı mektup

  • 0
  • 0
  • 525

Orhan Balta sendikacılık tarihinde iz bıraktı

  • 0
  • 0
  • 553

İkizdereli 'Gezmişoğulları'ndan: Deniz Gezmiş

  • 1
  • 0
  • 800

Servet Yardımcı: Her şey Rize'de başladı

  • 0
  • 0
  • 476

Karaahmetoğlu'ndan Yardımcı'ya tam destek

  • 0
  • 0
  • 550

Rize İyidere Sarayköylü ölümsüz bir kahraman: Kahraman Kalkavan

  • 0
  • 0
  • 511

Onların da yolu Rizespor'dan geçti

  • 0
  • 0
  • 523

Rize Belediye Eski Başkanı Ziya Çalışır

  • 0
  • 0
  • 517

Rize siyasetinin güçlü hafızası Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 503

30 KUPONA ALINMADI BU VATAN KURTULUŞ MUHACİRLİK VE RİZE

  • 0
  • 0
  • 439

Bir kentin ardında kalan! Rize'nin meşhur 'Kara Valisi' Mehmet Hurşıt Akkaya!

  • 0
  • 0
  • 391

En büyük silahı hayal gücü olan bilge bir gezgin: Cemal Gülas

  • 1
  • 0
  • 490

Mapavrili Dursun Ali Sarıoğlu

  • 0
  • 0
  • 563

Ne Söyledim Sana Ne Söyledim Hiç Oralı Olmadın

  • 0
  • 0
  • 502

Kızıldere Katliamının 52. Yılında Ardeşen Öceli Cihan Alptekin

  • 0
  • 0
  • 1209

Milli Mücadelenin Unutulmaz Deniz Kahramanlığı

  • 0
  • 0
  • 458

Bizim Derenun İnsanı Abdurrahim Albayrak

  • 0
  • 0
  • 495

Elleri Kelepçeli Fenerbahçe Başkanı Ve Rize Mebusu

  • 0
  • 0
  • 623

Çayeli Haytefli Sucu Baba

  • 0
  • 0
  • 482

Size Bize Hepimize Yeter Rize'de

  • 0
  • 0
  • 423

NASIL DA ÇAPRPARDI KALPLER ŞENOL BİROL GOL DİYE

  • 0
  • 0
  • 583

SÜLEYMAN KAZMAZ’IN ANILARINDA RİZE’NİN İŞGAL YILLARI

  • 0
  • 0
  • 477

Rizeliler Hep Atasının Yanında Olmuştur

  • 1
  • 0
  • 1310

Rize Eski Valisi Kamil Nezih Okuş

  • 0
  • 0
  • 653

Bilir misin Hemşehrim Rize’nin Köylerini

  • 0
  • 0
  • 572

Çayeli’nin Eski Adının Çaybaşı Olduğunu Biliyor muydunuz?

  • 0
  • 0
  • 542

Rize İkizdere Gezmişoğullarından Deniz Gezmiş

  • 0
  • 0
  • 861

Karadeniz'in İncisi Güzellik Mabedi Rize

  • 0
  • 0
  • 497

Onu Dünya Gıpta İle İzliyor Ödüllendiriyor Ya Biz?

  • 0
  • 0
  • 578

1922 Yılında Rize

  • 0
  • 0
  • 542

Pazarspor’un 50. Yıl Etkinliği İstanbul'da Yapıldı

  • 0
  • 0
  • 474

Türk Sanat Müziğinin Yıldızı Yüksel Uzel Vefat Etti

  • 0
  • 0
  • 632

Türkiye'nin İlk Yerli Boya Üreticisi Hayırsever İş Adamı Ahmet Hamdi İshakoğlu

  • 0
  • 0
  • 546

Rize İlinin Yakın Tarihine Dair Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 946

TÜRK SİYASETİNDE AYKIRI BİR PORTRE

  • 0
  • 0
  • 503

BİR KÜLTÜR ABİDESİ TULUMU KONUŞTURAN ADAM: REMZİ BEKAR

  • 0
  • 0
  • 635

ÜLKE YÖNETİMİNDE SÖZ SAHİBİ RİZE PAZARLILAR

  • 0
  • 0
  • 711

RİZE GÜNLERİ ÜZERİNE

  • 0
  • 0
  • 562

PAZARLILAR BİRLİĞİ DERNEĞİ GENEL KURULU YAPILDI

  • 0
  • 0
  • 662

Vefatının 14. Yılı Anısına (18 Kasım 2009)

  • 0
  • 0
  • 913

Servet Yardımcı: Rize Hatıralarımızın Şehridir

  • 0
  • 0
  • 708

KAZIM KARTAL’IN RİZE ÇAY TARİHİNE KATKILARI

  • 1
  • 0
  • 872

KİMLER GELDİ KİMLER GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 1029

Futbol Sahalarının Arap Ahmet’i

  • 0
  • 0
  • 878

Çamlıhemşin Çinçivalı Murat Karayalçın’ın Anıları

  • 0
  • 0
  • 717

1946 Yılında Hazırlanan Rize Şehri Kat'i İmar Planı

  • 0
  • 0
  • 852

RİZE TURİZMİNDE POTANSİYEL VAR

  • 0
  • 0
  • 660

RİZELİ SİYASİLERİN DARBE HATIRALARI

  • 0
  • 0
  • 639

ŞAMPİYON RİZESPOR (1973-74 SEZONU)

  • 0
  • 0
  • 669

Rize Sporundan Bir Yıldız Kaydı

  • 0
  • 0
  • 753

O Artik Çok Sevdi̇ği̇ Ci̇mi̇l’i̇n Topraklarinda

  • 0
  • 0
  • 785

24 SAATTE 24 FUTBOLCU TRANSFER EDEN RİZESPOR’A SELAM OLSUN

  • 0
  • 0
  • 825

Rize'nin eskimeyen milletvekili Sami Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 1076

Nerede o eski bayramlar

  • 0
  • 0
  • 714

Rizespor Süper Lig'de Lobimiz Amatör Kümede

  • 2
  • 1
  • 827

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim

  • 0
  • 0
  • 1014

Dönemine Damgasını Vurmuş Bir İsim Rize Milletvekili TBMM Başkanı Fuat Sirmen

  • 0
  • 0
  • 687

Birlikten kültür doğuyor

  • 0
  • 0
  • 696

Eski İstanbul’un Rizeli Kabadayıları

  • 2
  • 0
  • 11601

Rizespor’un unutulmaz kalecisi Sinan Yenigün

  • 0
  • 0
  • 835

Tarihinden sayfalar

  • 0
  • 0
  • 673

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-2

  • 0
  • 0
  • 723

Rize'nin ünlü futbolcuları

  • 0
  • 0
  • 880

Yazında doğası, çayı ve insanıyla Rize-1

  • 0
  • 0
  • 629

Rizeli Savcı Yusuf İzzet Akçal ve Şair Nazım Hikmet’in Bursa Cezaevi hatıraları

  • 0
  • 0
  • 700

Memleket Kokulu Sanatçı Emin Yağcı'nın Ardından

  • 0
  • 0
  • 720

19 Mayıs'ta Doğdu Aşkımız

  • 0
  • 0
  • 699

Gol Kralı zeki ve çevik Rizespor'u Oktay Çevik

  • 0
  • 0
  • 747

Rize Malpet'ten futbolun zirvesine baba hakkı istedi Beşiktaşlı oldu ona Arap Ahmet derlerdi

  • 0
  • 0
  • 844

Rizelilerin hemşerilik teklifini kabulünün 100. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 645

Lefter: Rizeliler'i Rize'yi hiç unutmadım

  • 1
  • 1
  • 729

Merhum Başbakan Ahmet Mesut Yılmaz'ın Rize Sevgisi

  • 0
  • 0
  • 697

Çayın Başkentinden Türkiye’nin Başkentine Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz

  • 0
  • 0
  • 621

Rize'nin il oluşunun 99. yıl anısına Lazisatan sancağından Rize vilayetine

  • 0
  • 0
  • 807

Rize'nin il oluşunun 99. yılı anısına

  • 0
  • 0
  • 836

Bir Futbol ve Rizespor Emekçisi: Zafer Numan Kanburoğlu

  • 0
  • 0
  • 644

Kurtuluşa yürek koymuş bir Rizeli Mehmet(Ağa) Ekşioğlu

  • 2
  • 0
  • 988

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 625

Aspetli hayırsever Ali Rıza Mete'nin vefatının 7. yılı anısına

  • 1
  • 0
  • 696

Vekil Olmak/Asıl Kalmak

  • 0
  • 0
  • 624

Laz Ziya, Ziya Kalkavan

  • 1
  • 0
  • 783

Rize İlinin Bir Lobisi Yok

  • 1
  • 3
  • 1078

Unutulmaz Başhekim

  • 1
  • 0
  • 736

Belediye Bloklarında Sona Yaklaşılıyor

  • 2
  • 0
  • 688

Rize Pazar Tarih Yazar

Rize ilçe ilçe ele alınmalı bir sosyo kültürel envanter çıkarılmalı.....

  • 6
  • 0
  • 968

Rize Günleri Rize'ye Yakışır Olmalı

  • 3
  • 0
  • 912

DEĞERLİ SANATKÂR VE GÖNÜL İNSANI ÇAYELİLİ HEMŞEHRİMİZ DURSUN KARACA’NIN ARDINDAN

Bir Çayeli sevdalısı. Bir İstanbul Beyefendisi. Bir cumhuriyet sevdalısı. Eski futbolcu, eski belediye başkan yardımcısı. Kalıcı eserlere imza atmış bir sanatkar ve en önemlisi gönül insanı Dursun Karaca ağabeyimizi kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.

  • 0
  • 0
  • 123

Vefatının İkinci Yılı Anısına Ahmet Mesut Yılmaz ve Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 673

BU TOPRAKLARDAN BİR CİMİLLİ İBO GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 1864

RİZE'NİN KAYBOLAN SEMBOLLERİ

  • 0
  • 0
  • 2024

RİZE’NİN NOSTALJİK DEĞERİ TURİST OTEL VE HATIRALAR

  • 0
  • 0
  • 2638

TURGUT KIRAN’IN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 3604

RİZE BİZİMDİR VE BAŞKA RİZE YOKTUR

  • 0
  • 0
  • 2636

MÜTEVAZI BİR EFSANE: ALİ YAVUZ

  • 1
  • 0
  • 10635

ÇAY YAPRAĞI ESRA ALKAN'IN KALEMİNDEN DİLE GELDİ

  • 0
  • 0
  • 1295

RİZESPOR'UN KURULUŞ TARİHİ DEĞİŞTİRİLEMEZ

  • 0
  • 0
  • 2310

19 MAYIS TARİHİ RİZESPOR BAYRAMI OLARAK İLAN EDİLMELİDİR

  • 0
  • 0
  • 1414

RİZELİ FUTBOLCULARDAN OLUŞAN RİZESPOR TARİH YAZIYORDU

  • 0
  • 0
  • 6575

TÜRK SİYASET TARİHİNİN İKİ BEYEFENDİ İSMİ: YUSUF İZZET AKÇAL VE EROL YILMAZ AKÇAL

  • 0
  • 0
  • 3728

TÜRK SİYASETİNİN RENKLİ İSMİ: OSMAN KAVRAKOĞLU

  • 0
  • 0
  • 3873

BELEDİYECİLİĞİN BABASI: AYTEKİN KOTİL

  • 0
  • 0
  • 1659

NE RİZE’DE VEFA İSİMLİ BİR SEMT NE DE RİZELİ DE VEFA VAR

  • 0
  • 0
  • 1282

KOCA KAPTAN GÜRSEL AKSEL, RİZESPOR VE VEFA

  • 0
  • 0
  • 1055

OLİMPİYAT VE DÜNYA ŞAMPİYONU RİZE’NİN GURURU: KAZIM AYVAZ

  • 0
  • 0
  • 1506

ATATÜRK’ÜN KADIM DOSTU RİZELİ MATARACI MEHMET EFENDİ

  • 1
  • 0
  • 2175

RİZE ESKİ HÜKÜMET TABİBİ: DOKTOR MEHMET ALİ GÜVEN

  • 0
  • 0
  • 1285

GERİYE HOŞ BİR SEDA KALDI

  • 0
  • 0
  • 1183

RİZELİLERİN DERVİŞ ALİ’Sİ

  • 0
  • 0
  • 1132

YEŞİL MAVİ RENKLER DÜNDAR AKDENİZ’İN ARMAĞANI

  • 0
  • 0
  • 1693

TURGUT AKSOY’UN ARDINDAN: ÖZEL İNSANDI, GÜZEL İNSANDI

  • 0
  • 0
  • 1343

AZMİ KANDEMİR YAŞAYAN TARİHTİR

  • 0
  • 0
  • 1366

ÜÇ GÜZEL ADAM VE ÜÇEL

  • 0
  • 0
  • 1003

TÜRK SİYASET TARİHİNİN RENKLİ İSMİ ALİ TOPUZ'UN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 1027

SİYASETTE SOL KANAT FUTBOLDA STOPER: ALPER TAŞ

  • 0
  • 0
  • 917

'BİZİM SASU' CENGİZ SARIOĞLU

  • 0
  • 0
  • 1248

RİZE ÇAYINA ADANAN BİR ÖMÜR: MEHMET ZİHNİ DERİN

  • 0
  • 0
  • 1121

RİZE SİYASET TARİHİNDEN RENKLİ BİR POTRE: MEHMET TALAT DOĞAN

  • 0
  • 0
  • 986