Ceyhun KALENDER

ÇAY,ZİHNİ DERİN VE ATATÜRK

  • 0
  • 0
  • 7049

Bugün Rizelilerin karnını doyurduğu,çoluk çocuğunun rızkını kazandığı en temel geçim kaynağı çaydır. 
Elbette ki bir bölgenin kaderini değiştiren böyle önemli bir konuyu birkaç satırla anlatmamız mümkün değildir. Ancak  yazabileceğimiz şeyler çok sınırlı olsa da çayla ilgili bazı konulara değinmenin faydalı olabileceğini düşünüyorum.
45 Çaykur fabrikası olmak üzere toplamda yüzlerce fabrikada üretim yapıldığı ve işçisiyle çiftçisiyle 1 milyonun üzerinde insanın ekonomik olarak bağımlı olduğu çay, aynı zamanda dünyada yetiştirildiği sınırlı alanlar sebebiyle stratejik bir üründür. 
Çay tarımı dolayısıyla bölgemize yılda yaklaşık 1 milyar doların üzerinde bir para girmektedir. 
 Çay sayesinde her evde bir-iki tane emekli vardır. Kısacası tarlası olsun olmasın, Çaykur’da çalışsın çalışmasın herkesin  ekonomik faaliyetleri çaya bağlıdır.
Ayrıca çay, dünyada sudan sonra en fazla içilen ve içme alışkanlığı gittikçe artan bir gıda ve içecek maddesidir
Bizim için bu kadar önemli olan çay konusunda neler biliyoruz?
Bununla ilgili aklımıza ilk olarak, Rize’ye çayı getiren kişi olarak da bilinen Zihni Derin gelir. Sadece isim olarak bildiğimiz Zihni Derin kimdir ve çay için neler yapmıştır? 
1880 yılında Muğla'da dünyaya geldi. Babası, Muğla'nın Kuloğulları ailesinden Mehmet Ali Bey'dir.1897'de Muğla İdadisi'ni, 1900 de Selanik Ziraat Ameliyat Mektebi'ni, 1904 yılında Halkalı Ziraat Mektebi Âlisi'ni bitirdi. 
Ankara'da 1921 Nisanında ülkenin ekonomik ve sosyal sorunlarını görüşmek amacıyla bakanlık temsilciliklerinin katıldığı bir komisyonda İktisat Bakanlığı'nın temsilcisi olarak yer aldı. 
Yukarıda da belirttiğimiz gibi Muğla’da doğan ve devlet kademelerinde memur olarak çalışan Zihni Bey, durup dururken  gidip Doğu Karadeniz’de çay tarımını geliştireyim dememiştir

Ekonomik olarak büyük sıkıntı yaşayan  Doğu Karadeniz'de halka yeni iş imkanları yaratmak için 1923 yılında çay ve narenciye fidanlığı kurmak üzere bizzat Atatürk tarafından Rize'ye gönderilen Zihni Bey, hazineye ait Garal Tepesi'ndeki 15 dekarlık arazide çalışmalarına başladı.
1924'te Batum'u ziyaret ederek Ruslar tarafından kurulmuş olan çay bahçelerini, çay fabrikasını ve Astropikal Bitkiler Araştırma İstasyonu'nu inceledi. Beraberinde getirdiği çay tohumu ve fidanlarını narenciye ve bazı meyve çeşitlerini oluşturduğu fidanlığa dikti. Bölgenin iklim ve bölge yapısının çay yetiştirmeye uygun olduğu görüşüne vardı. Batum'dan fidan getirip halka dağıtma girişiminde bulundu ancak yeterli ilgi görmeyen bu ilk girişim başarısız oldu.
Ankara'daki görevinin başına dönen Zihni Derin, bu konu ile ilgili bir yasa teklifi hazırladı ve tasarı Atatürk’ün desteğiyle 6 Şubat 1924 tarih ve 407 sayıyla kanunlaştı. Kanun, Rize Vilayeti ile Borçka Kazasında; Fındık, Portakal, Limon, Mandalina, Çay Yetiştirilmesi Hakkındaki Kanun adıyla yürürlüğe girdi. Bu konu ile ilgili, o zamanın şartlarında  bütçeden oldukça iyi bir pay ayrıldı.
1938'de Rize ve çevresinde kurulacak Ziraî Teşkilat'ta çay organizatörü unvanı ile çay üretiminin yaygınlaşması için yoğun olarak çalışan Zihni Derin 1945 yılında yaş haddi nedeniyle emekli olduktan sonra da Tarım Bakanlığı’nda organizatör olarak görev yapmaya devam etti.
1950 seçimlerinde Rize'den bağımsız milletvekili adayı oldu; ancak meclise giremedi.
1964 yılında Rize'de yapılan “Çayın 40. Yılı” törenlerine onur konuğu olarak çağrılan Zihni Derin, 25 Ağustos 1965’te Ankara'da hayata gözlerini yumdu.

Yorum Yap

Yazarın Diğer Yazıları

SİVİL TOPLUM

  • 0
  • 0
  • 3395

DERE NEREDE?

  • 0
  • 0
  • 4015

ENGELLİ VATANDAŞLARIMIZI ANLAMAKLA YÜKÜMLÜYÜZ

  • 0
  • 0
  • 4150

ÇAY DEYİP GEÇMEYİN!

  • 0
  • 0
  • 1468

KÜRESEL ISINMA NEDİR?

  • 0
  • 0
  • 2410

İNSANLIĞIN KORKULU RÜYASI SALGIN HASTALIKLAR

  • 0
  • 0
  • 4796

BU KİBİR, BU İNAT, BU HASET NEDEN?

  • 0
  • 0
  • 3123

SATMAKLA DA BİTMEZ Kİ!

  • 0
  • 0
  • 1403

TURAN NEDİR?

  • 0
  • 0
  • 2058

ANLAMLI SORULARA ANLAMLI CEVAPLAR

  • 0
  • 0
  • 2378

TÖRE

  • 0
  • 0
  • 1681

HAYDİ BİR KIYAMET KOPARALIM!

  • 0
  • 0
  • 2293

KIRMIZI IŞIK

  • 0
  • 0
  • 2033

NASIL BİR SENDİKA?

  • 0
  • 0
  • 8246

ETİ SENİN KEMİĞİ BENİM

  • 0
  • 0
  • 1450

HEM PERHİZ HEM DE LAHANA TURŞUSU

  • 0
  • 0
  • 1186

BU NE PERHİZ BU NE LAHANA TURŞUSU!

  • 0
  • 0
  • 1278

EĞİTİMİN RUHU

  • 0
  • 0
  • 1251

ÇAY,ZİHNİ DERİN VE ATATÜRK

  • 0
  • 0
  • 7049

BU ADAM BENİM DEDEM

VE BU VATAN İÇİN CANLARINI VEREN DEDELERİMİZ…

  • 0
  • 0
  • 4460

RAMAZAN-I ŞERİF AŞKINA

  • 0
  • 0
  • 3002

BABALAR GÜNÜ ANISINA:ÜÇ KALENDER İNSAN

  • 0
  • 0
  • 2045

YENİLERİ GELSİN!

  • 0
  • 0
  • 2516

İNSAN HAYATI VE DEVLETİN ÇEVRECİLİĞİ

  • 0
  • 0
  • 1497

BATI FAŞİZMİ VE TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ

  • 0
  • 0
  • 1642

ÜSLUP MESELEZİ

  • 0
  • 0
  • 1812

SENDİKA NE İŞE YARAR

  • 0
  • 0
  • 2588

DEVLET BABA

  • 0
  • 0
  • 1796

KİM KAZANDI?

  • 0
  • 0
  • 1626

BİZİM SİYASETİMİZ:YEŞİL ALTIN

  • 0
  • 0
  • 1277

BİZİM KÖYÜN DELİLERİ

  • 0
  • 0
  • 1977

BIRAK CAHİL KALSIN

  • 0
  • 0
  • 1792

SU! ŞAKAYA GELMEZ!

  • 0
  • 0
  • 1692

BENİM KİM OLDUĞUMU BİLİYOR MUSUN?

  • 0
  • 0
  • 2035

EĞİTİM ŞART DA...

  • 0
  • 0
  • 2870