BIRAK CAHİL KALSIN
Bilim adamları pirelerin farklı yükseklikte zıplayabildiklerini görürler. Birkaçını toplayıp 30 cm yüksekliğindeki bir cam fanusun içine koyarlar. Metal zemin ısıtılır. Sıcaktan rahatsız olan pireler zıplayarak kaçmaya çalışırlar ama başlarını tavandaki cama çarparak düşerler. Zemin de sıcak olduğu için tekrar zıplarlar, tekrar başlarını cama vururlar. Pireler camın ne olduğunu bilmediklerinden, kendilerini neyin engellediğini anlamakta zorluk çekerler. Defalarca kafalarını cama vuran pireler sonunda o zeminde 30 santimden fazla zıpla(ya)mamayı öğrenirler.
Artık hepsinin 30 cm zıpladığı görülünce deneyin ikinci aşamasına geçilir ve tavandaki cam kaldırılır. Zemin tekrar ısıtılır. Tüm pireler eşit yükseklikte, 30 cm zıplarlar!
Üzerlerinde cam engeli yoktur, daha yükseğe zıplama imkânları vardır ama buna hiç cesaret edemezler. Kafalarını cama vura vura öğrendikleri bu sınırlayıcı `hayat dersi`ne sadık halde yaşarlar. Pirelerin isterlerse kaçma imkânları vardır ama kaçamazlar. Çünkü engel artık zihinlerindedir. Onları sınırlayan dış engel kalkmıştır ama kafalarındaki iç engel varlığını sürdürmektedir.
İnsanları bir şeyi başarabileceklerine inandırırsanız, onlar için imkansız diye bir şey ortada kalmayacaktır. Tam tersi eğer insanları bir şeyin başarılmasının imkansız olduğuna inandırırsanız, akılları sürekli bunun imkansızlığını göstermek için çalışacaktır. Böylece düşünme ve özgür hareket etme yeteneğini kaybeden toplum, daha kolay yönlendirilecektir, verilen komutun dışına çıkamayacaktır.
Bu durumu eğitim anlayışımız yönünden ele alacak olursak; eğitim sistemimizin karmaşası içerisinde, bütün aksaklıklarına rağmen, sistemin ayakta kalması ve işlemesi sürecinde en etkin ve olumlu rolü oynayanın öğretmen olduğunu vurgulamak gerekir. Ancak köklü bir çözüm üretmede sistemin yetersiz kalmasının yanında, bireysel başarıların ve çıkışların pek görülmemesi bir ölçüde öğretmeni de ilgilendirmektedir.
Üniversitelerimizin harıl harıl mezun verdiği bu dönemde, nitelik bakımından olmasa da imam, öğretmen, doktor ve diğer meslek gruplarının yetişmesinde nicelik bakımından bir sıkıntı yoktur . Ancak ülkemizin her alanda sıçrayışını sağlayacak bilim adamı, düşünür, yazar, sanatçı yetiştirilmesinde ciddi bir sıkıntı olduğu kesindir. Sebebine gelince de başta sistem olmak üzere öğretmenlerin bu süreçteki olumsuz etkilerini görmezden gelmek “Körlerle Sağırlar Birbirini Ağırlar” sözüyle açıklanabilir.
Daha çok sloganik sözler üzerine oturan, vaadedilen ve istenilenlerin uygulamada yer bulamadığı süreçte, belki de bütün samimiyetimizle verdiğimiz emekler çocuklarımızı, gençlerimizi hayatta hazırlamada yetersiz kalmakta ve alacakları mesafe ancak bizim sıçrama kapasitemiz kadar olmaktadır.
İnsanları bizim düşünce uzantılarımızın dışında sanki başka yer, başka dünyalar yokmuşçasına sınırlamamız, bizim gelenekçi eğitim anlayışımızdan kaynaklanmaktadır. Bir dağ tırmanışında, senin kapasiten zirveye tırmanmana engelse, başkalarının zirve yapma arzusunu kırmamalısın. Onlara eşlik edemiyorsan en azından yol ver ve onların zirveye yürüyüşlerinden keyif almaya çalış. Bu davranış senin yüz akın olacaktır ve ne kadar erdem sahibi olduğunu gösterecektir.
Bir harf bile öğretmenin hikmetini bildiğimiz günümüzde,”YANLIŞ EĞİTECEKSEN, BIRAK CAHİL KALSIN” sözünü söyleme amacımız, “KRAL ÇIPLAK” diyemeyenlere karşın, öğretmen arkadaşların da affına sığınarak bir özeleştiri yaparak, sorumluluğumuzun bilincinde olduğumuzu vurgulamaktır. Yoksa birileri durumdan vazife çıkarsın diye değil.
Unutmayalım ki bize uymasa da, hoşumuza gitmese de bu ülkenin farklı düşüncelere ve düşünenlere ihtiyacı vardır. Olmalıdır da. Sözle değil, uygulamalarla…Genelde bizi aşan düşünceler ve zekalar bize ters gelebilir. Çünkü insan, başkalarında ancak kendinde olduğu kadarını görür. Fazlasını ise yanlış görür.
