Türk Eğitim-Sen, kuruluşundan bu yana faaliyet gösterdiği alanlarda doğal olarak birçok soruya muhatap olmuştur. Genel itibariyle, karşılaşılan soruların tamamı üzerinde bir değerlendirme yapmanın mümkün olamayacağı gerekçesiyle, en çok karşılaşılan soruları ele almak daha objektif olacaktır. Bu düşünceyle, seçtiğimiz sorular ve bu sorulara verilen cevapları siz değerli okurlarımızın yorum ve idrakine bırakıyoruz.
Sendika nedir?
Kamu görevlilerinin; ortak ekonomik, sosyal, mesleki hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlardır.
Türk Eğitim-Sen ne zaman kurulmuştur?
1988 Yılında bir avuç kamu çalışanı daha sendikalar gündemde yokken Türkiye’de memur sendikacılığı hareketinin alt yapısını oluşturmak için Ankara’da bir araya gelerek Türkiye Kamu Çalışanları Vakfını kurdular. Bu vakfa her iş kolundan memurlar üye olabiliyordu. Kısa sürede bu vakıf bütün Türkiye’de örgütlendi. Bu arada Türkiye’de İLO’nun (uluslararası çalışma örgütü) 87 sayılı sözleşmesini kabul etmek üzere tartışmalar başlamıştı. Bu sözleşme memurlara sendikal haklar veriyordu. Türkiye’nin İLO sözleşmesini kabul çalışmaları devam ederken 1992 yılında Türkiye Kamu Çalışanları Vakfına üye memurlar kendi hizmet kollarında sendikalar kurmaya başladılar. Zaten önceden vakıf çatısı altında örgütlü olan memurların sendikalarını kurması çok kısa bir zamanda tamamlandı. İşte bu kurulan sendikalardan biri de eğitim çalışanlarının 1992 yılında kurmuş olduğu Türk Eğitim-Sen’dir. Aynı yıl diğer hizmet kollarındaki memur sendikalarıyla bir araya gelinerek Türkiye Kamu-Sen konfederasyonu da Türkiye’nin ilk memur sendikaları konfederasyonu olarak kuruldu.
Türk Eğitim-Sen’in misyonu nedir?
Eğitim çalışanlarının ekonomik ve sosyal haklarını geliştirmek, mesleki gelişimlerinin ve yükselmelerinin önündeki engelleri kaldırmak, çağdaş, bilimsel ve milli bir eğitim ortamı oluşturmak, çalışma barışını sağlamak, haksızlıklarla mücadele etmek için hukuk zeminden çıkmadan her türlü eylem ve etkinliği yapmak ve bunun için de haklarının ve hukukunun bilincinde örgütlü bir çalışan kitlesi oluşturmak.
Türk Eğitim-Sen’in vizyonu nedir?
Değişen Dünya düzeni içerisinde çağdaş, milli, eşitlikçi, gelişime ve değişime açık bir eğitim sistemi ile sosyal adaletin ve refahın en üst düzeye çıktığı, düşünen, üreten, fikri hür, vicdanı hür katılımcı bireylerin yetiştirildiği ve bu eğitim sistemini yürütecek ve geliştirecek eğitim çalışanlarının ekonomik ve sosyal kaygılarının olmadığı bir Türkiye.
Sendikalar yasal mıdır, sendikaya üye olmakta bir mahsur var mıdır?
Memur sendikaları tamamen yasaldır. 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Yasası ile sendikaya üye olmak tamamen yasal hale gelmiştir. Ayrıca sendika üyesi olanlar yasal güvence altına alınmıştır. Dolayısıyla bir memur için sendika üyesi olmakta mahsur olmadığı gibi birçok fayda vardır.
Sendikalı çalışanla sendikasız çalışan arasında ekonomik kazanım bakımından fark var mıdır?
Kağıt üzerinde şu an için fark yok görünmektedir. Sendika yasasının daha çok yeni olmasından ve yasal mevzuatın düzenlemelerinin kaynaklanmasından dolayı şu an için fark yok gibi görünmektedir. Oysa 4688 sayılı yasanın 19. maddesi “Sendikalar üyeleri adına toplu görüşmeye katılmaya, toplu görüşmeyi sonuçlandırmaya ve taraf olmaya yetkilidir” hükmü mevcuttur. Bu sebeple önümüzdeki dönemlerde yapılacak toplu görüşmelerde kesinlikle sendikalı çalışanla sendikasız çalışan arasında resmi bordro üzerinden fark olacaktır.
Kağıt üzerinde ekonomik fark yok gibi görünmesine karşın, aşağıda sendikalı çalışanın sahip olduğu avantajlar incelendiğinde sadece birçok alışveriş merkezindeki üyelerimize özel indirimlerden bile sendikalı ile sendikasız çalışan arasında ekonomik bir farkın ortaya çıktığı görülecektir. Bunun yanı sıra aşağıda sıraladığımız birçok hizmet kazanımı ve sosyal kazanımlarda sendikamıza üye olmayı cazip hale getirmektedir.
Şu anda başka bir sendikaya üyeyim, oradan ayrılıp Türk Eğitim-Sen’e nasıl üye olabilirim?
Çok kolay. Şu anda üye olduğunuz sendikaya gitmenize hiç gerek yok. En yakın Türk Eğitim-Sen şubesine veya temsilciliğine uğradığınızda samimiyetle karşılanacaksınız, size gerekli bilgilerin tümü verilecek ve bir çay içerken diğer sendikadan istifa işlemleriniz ile Türk Eğitim-Sen’e üyelik işlemleriniz aynı anda olmak üzere birkaç dakikada halledilecektir.
Sendikadan istifa etmek zor mudur?
Hayır. Sendikaya üye olmak ne kadar basit ve kolaysa sendikadan ayrılmakta o kadar kolaydır. Sendika şube veya temsilciliğine uğrayıp istifa etmek istediğinizi belirttiğinizde size gereken bilgi verilecektir. Kimsenin zorluk çıkartması söz konusu değildir.
Türk Eğitim-Sen’e üye olursam ne kazanımım olur?
Sendikamıza üye olduğunuz takdirde genel kazanımların yanı sıra aşağıda sıralanan kazanımlarınız olacaktır.
1-Bütün Türkiye de örgütlü, 110 Türk Eğitim-Sen şubesi ve 850 Kamu-Sen’e bağlı şube ve temsilciliğe üye 500 bin kişilik bir camianın üyesi olmayı,
2-Türkiye'nin neresine giderseniz gidin kapısını çalacağınız, üye kimliğinizi gösterdiğinizde samimiyetle karşılanacağınız, ağırlanacağınız ve her türlü yardımı göreceğiniz şubeler ve temsilcilikler,
3-Sağlıktan Ulaşıma, Eğitimden Maliyeye, Adliyeye kadar Türkiye’nin neresinde olursa olsun, bütün resmi kurumlarda işlerinizi kolaylaştıracak bir arkadaş gurubu,
4-Ücretsiz hizmet veren avukatlar,
5-Zorda kaldığınız her an yardımınıza koşacak bir örgüt,
6-Meslekte yer değiştirme ve yükselme konularında size referans ve yardımcı olacak bir kurum,
7-Hassasiyetleri sizin gibi olan yeni arkadaşlarla tanışma ve yardımlaşma ortamı,
8-Ekonomik ve özlük haklarınızın geliştirilmesi için sürekli mücadele eden bir kurum,
9-Üst düzey idareci ve bürokratlarla köprü,
10-Her konuda mevzuat yardımı,
11-Şehir dışına gidildiğinde misafirhane veya konaklama yardımı,
12- Anlaşmalı tatil tesislerinde ucuz tatil imkanı,
13-Örgütlü bir topluluğun, sosyal, bilinçli ve aydın insan üyesi olma kimliği,
14-Ücretsiz olarak ferdi kaza sigortası,
15-Birçok alışveriş merkezinden indirim avantajları,
16-Özel kredi kartı (düşük faizli kredi, faizsiz taksitlendirme imkanı ve ücretsiz kart kullanım, kefil istenmemekte) ,
17-Sendika üye kimlik kartı,
18-Disiplin soruşturmasına maruz kaldığınızda uzman savunama yardımı ve hakkınızda karar verecek olan disiplin kurullarında sizin hak ve hukukunuzu savunacak sendikamız temsilcisi.(Disiplin kurullarında memurun üyesi bulunduğu sendikadan bir temsilci üyenin bulunması yönetmelik gereğidir)
Ayrıca burada ifade edilemeyecek daha birçok kazanım sahibi olacaksınız. Çünkü Türk Eğitim-Sen üyeliği ciddi bir güvencedir.
Türk Eğitim-Sen sendika siyaset ilişkisine nasıl bakmaktadır?
Türk Eğitim-Sen partiler üstü ve ideolojiler üstü bir anlayışa sahiptir. Bütün siyasi partilere ve ideolojilere eşit mesafede dururken, örgütlenmedeki en büyük ortak paydası eğitim çalışanı olunmasıdır.
Siyasal veya ideolojik kalıplarla kendisini sınırlamaz, siyasal, ideolojik veya mistik yapılanmayı sendikal harekete giydirilen deli gömleği olarak görür. Bu sebeple hiçbir eylemimizde, söylemimizde, bildirimizde veya bültenimizde siyasal veya ideolojik motifler bulunmaz buna izin verilmez. Fakat kişilerin ve üyelerinin dünya görüşlerine, inançlarına saygılıdır, kişisel düşüncelere sınır getirmez.
Anayasamızda ifadesini bulan, devletin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne, milli ve manevi değerlere, insan haklarına, demokratik ve laik cumhuriyete, Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı olarak sendikal mücadelesini yapar.
İş yeri temsilciliği ne demektir, görev ve yetkileri nelerdir?
İşyeri Temsilcisi Kime Denir ?
20 den fazla kamu görevlisinin çalıştığı işyerinde Sendika-İşveren, Sendika-Üye ve Üye-İşveren arasındaki iletişim ve işbirliğini geliştirmek, çalışma uyumu ve iş barışına katkıda bulunmak üzere görevlendirilmiş olup Sendika Baş Temsilcisi, İlçe Temsilcisi, İl Temsilcisi ve Şube Yönetim Kuruluna bağlı olarak görev yapan kamu çalışanıdır.
Bir işyerinde (okul, fakülte, müdürlük vb.) çoğunluk üyeyi kaydetmiş sendika üyeleri tarafından seçilen üye resmi olarak sendika işyeri temsilcisidir. İşyeri temsilcisi aynı zamanda sendikalı olsun olmasın veya başka bir sendika üyesi olsun, o işyerindeki bütün çalışanlar adına idareyle muhatap olma hakkına sahiptir.
İşyeri temsilcisi, iş yerinde sendikayı, sendikada işyerini temsil eder. Gerek işyerinde, gerekse sendikada alınacak kararlara müdahil olur, görüş bildirir, uygulama aşamasında etkin olur.
Bu maksatla 4688 sayılı yasanın kendisine hak olarak verdiği, sendikal çalışmalar için kullanılacak haftalık 2 saat ücretsiz izini kullanır. Ayrıca işyerinde sendikaya verilecek olan sendika temsilciliği odasını kullanma hakkına sahiptir. İşyeri temsilciliğinin diğer görev ve yetkileri temsilciler yönetmeliği ile belirlenir.
Sendikalar neden birleşip tek sendika olmuyorlar?
Demokratik sistemlerde tek sendika, tek parti, tek tip kıyafet gibi alternatifsiz kurum veya uygulamalar olamaz. Tek tip sistemi uygulayan bütün rejimler bu gün batmıştır. Sendikanın tek olması bütün çalışanların oraya üye olmasıyla daha güçlü bir sendika oluşturur gibi görünmekle beraber, bu sendikanın iyi çalışmaması, yasadışı faaliyetlerde bulunması veya çalışanı işverene peşkeş çekmesi sonucu, üyelerin tercih edebilecekleri başka bir sendika hakkını çalışanların elinden almak demektir. Dolayısıyla çalışanları alternatifsiz bırakıp bir tek sendikaya mahküm etmek demokratik olmadığı gibi akılcı da değildir. Bu sebeple birden fazla sendikanın olması, demokratik yapı için vazgeçilmez olduğu gibi, oto kontrol mekanizmasını çalıştırması, ayrıca en iyi hizmeti sunma yarışını da beraber getirdiği için çalışanlar için faydalıdır. Fakat sendikalar ortak amaçlar için bir araya gelip eylem ve etkinlikleri beraberce yapabilmelidir.
Burada sendikaya üye devlet memurları için dikkat etmeleri gereken en önemli nokta sarı sendikalar, kızıl sendikalar ve ulusal milli sendikalar arsındaki farklardır. Sarı sendika: Hükümet yanlısı, çalışanları işveren peşkeş çeken, işveren destekli sendikadır. Ulusal-Milli Sendika: Gücünü sadece üyelerinden ve üretimden alır. Ülkesinin ve milletinin değerlerine bağlı, saygılı ve savunucusudur. İdeolojisi memurun meselesidir. Birleştirici ve bütünleştiricidir. Devlete karşı değil, çalışanların hakkı için hükümetlere karşı mücadele eder. Üyelerinin hak ve menfaatlerini önde tutar.
Diğer Sendikalardan farkınız nedir?
Sendikacılığımızda anayasamızda da ifadesi bulunan “Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı İstiklal Marşı’dır.” değiştirilemez hükümlerine bağlıyız.
Başkalarının fıtratında anarşi, terör, yıkıcılık ve bölücülük bulunabilir. Bir başkaları da din kisvesi altında aynı şeyi yapabilir. Bizim fıtratımız adaleti, sevgiyi, iyiyi, güzeli, doğruyu, samimiyeti, hoş görüyü, yardımlaşmayı ve dayanışmayı ön görür.
Sonucu ne olursa olsun sırf eylem olsun diye eylem düşüncesinde değildir. Mensuplarının çıkarlarını korumak, haklarını elde etmek için her türlü "EYLEME EVET, MACERAYA HAYIR" diyen sorumlulukları vardır.
Birleştirici ve bütünleştirici amaçtadır. Kimseyi dışlamaz, dışarıda bırakmaz. Sendikamız "küçük olsun, benim olsun" değil "BÜYÜK OLSUN, HEPİMİZİN OLSUN" görüşündedir Siyasi bir tabana dayanmaz. İdeolojik bir kuruluş değildir. Böyle bir yapılanmayı reddeder.
Türk Eğitim-Sen ideolojik veya siyasal bir yapılanmayı, sendikal hareketi bunların üzerine bina etmeyi sendikal hareket giydirilen deli gömleği olarak görür. Bu sebeple bütün ideolojilere ve siyasi partilere eşit uzaklıkta durmaya özen gösterir. Üyeleri arasında en önemli ortak payda EĞİTİM ÇALIŞANI olmaktır.
Üyelerinden aldığı güçle sendikamız haksızlıklara ve yanlışlıklara daima karşı çıkacaktır.
Kamu görevlileri sendikalarına kimler üye olabilir?
Kamu ve kuruluşlarında işçi statüsü dışında daimi suretle çalışan, adaylık ve deneme süresini tamamlamış ve 4688 sayılı kanun ile sendikaya üye olmaları yasaklanmamış olan kamu görevlileri, kurumlarının yer aldığı hizmet kollarındaki sendikalara üye olabilirler.
Sendika üyelerinin ve yöneticilerinin güvenceleri nelerdir ?
4688 Sayılı Yasa MADDE 18. ( 06.07.2004 RG Tarihli ve 5198 sayılı Yasa İle Değişik) Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tâbi tutulamaz ve görevlerine son verilemez.
Kamu işvereni, işyeri sendika temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini haklı bir sebep olmadıkça ve sebebini açık ve kesin şekilde belirtmedikçe değiştiremez.
Kamu işvereni kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya olmamaları nedeniyle bir ayırım yapamaz.
Sendika veya konfederasyonu ilk genel kurula kadar sevk ve idare edecek yönetim kurulu üyeleri, genel kurulda yönetim kuruluna seçilenler ile sendika şube yönetim kurulu üyeleri seçildikleri tarihten itibaren durumlarını en geç otuz gün içinde kurumlarına yazılı olarak bildirirler. Söz konusu yöneticiler seçildikleri tarihten itibaren otuz gün içerisinde sendika tüzüğünde belirtilen hükümlere göre, ayrıca yazılı talepte bulunmaları halinde bu görevleri süresince aylıksız izine ayrılırlar. Talepte bulunmayanlar ise kurumlarındaki görevlerine devam ederler.
İzine ayrılmayan yönetim kurulu üyeleri haftada bir gün kurumlarından izinli sayılırlar.
Toplu Görüşme nedir ?
Kamu görevlilerine verilecek hakların belirlenmesi için; yetkili kamu görevlileri sendikaları ve üst kuruluşları ile Kamu İşveren Kurulu arasında yapılan görüşmedir.
Toplu Görüşme ile Toplu Sözleşme arasında ne fark vardır?
Toplu sözleşmede görüşülüp mutabakata varılan konular taraflarca imzalandığı andan itibaren yürürlüğe girer. Toplu Görüşme Teklif Metinleri ise, tarafların imzasından sonra başka bir makamın onayından geçmesi kaydı ile yürürlüğe girer. Kamu görevlileri statü hukukuna göre çalıştıkları ve her türlü hakları kanun ile düzenlendiği için kamu görevlileri sendikalarının imzaladıkları toplu görüşme metinleri Bakanlar Kurulu’na sunulur ve gereği Bakanlar Kurulu’nca yapılır.
Uzlaştırma Kurulu nedir? Uzlaştırma Kurulunun görevleri nelerdir?
Toplu görüşmeler sırasında çıkabilecek uyuşmazlıkların çözümü için oluşturulan kuruldur.
Uzlaştırma Kurulu; toplu görüşmenin 4688 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde belirtilen sürede sonuçlandırılamaması halinde, uyuşmazlık konularını incelemek ve gerektiğinde toplu görüşme taraflarını dinlemekle görevlidir.
Yüksek İdari Kurulun Görevleri Nelerdir? Yüksek İdarî Kurul nedir kimlerden oluşur?
Bu Kurulun görevi; kamu görevlilerinin hak, ödev ve çalışma koşullarının düzenlenmesi ve kanunların kamu görevlilerine eşit uygulanmasına yönelik kararların alınması için yapılacak toplu görüşmelere esas olmak üzere, Kamu İşveren Kuruluna görüş bildirmek ve toplu görüşmelerde belirlenen mutabakat metinlerinin uygulanmasını izlemektir.
Kamu görevlilerinin hak, ödev ve çalışma koşullarının düzenlenmesi ve kanunların kamu görevlilerine eşit uygulanmasına yönelik kararların alınması için yapılacak toplu görüşmelere esas olmak üzere Kamu İşveren Kuruluna görüş bildirmek ve toplu görüşmelerde belirlenen mutabakat metinlerinin uygulanmasını izlemek amacıyla oluşturulan kurula Yüksek İdari Kurul denir.
Bu kurulda yer alacak kamu işveren temsilcileri şunlardır:
a) Bakanlıklar ve diğer kamu kurum veya kuruluşlarının müsteşarları.
b) Devlet Personel Başkanı.
c) Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı.
d) İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürü.
e) Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü.
f) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü.
g) Bağımsız Başkanlıkların Başkanları.
h) Kamu İşveren Sendikası.
