Memleketimizin her yerinde yetişen küçük çekirdekli, tatlı sulu, lezzetli bir meyve. Çiçekleri beyazdır. Elma ve ayva ile aynı özelliğe sahiptir. Yenilen etli kısmı çiçek ekseninin etleşmesinden meydana gelmiş "yalancı meyva" kısmıdır. İçinde bulunan şekerli maddeler, A, B1, B2 ve C vitaminleri sayesinde besleyici ve ferahlık vericidir.
Ana yurdu Önasya ve Anadolu`dur. Avrupa`ya Anadolu’dan yayılmıştır. Tarihi kayıtlara göre Etiler zamanında armut yetiştirildiği anlaşılmaktadır.
Armut, çekirdekten aşı ile üretilir. Tabii olarak yetişen “ahlat” (Pyrus elaeagnifolia) denilen yabani armut ağaçlarına iyi cins aşı yapmak suretiyle de elde edilir.
Kökü, kazıkkök biçiminde olduğundan; derin toprak, kireçli ve kuvvetli yer ister. Bakımı gerektiren meyva ağaçlarındandır. Bakımı yapılmadığı takdirde asalakların dadanmasıyla çeşitli hastalıklar meydana gelir. Kurağa en dayanıklı ağaçlardandır. Bir ağaçtan 50-400 kg kadar meyve alınır.
Başlıca üç çeşidi vardır:
Kış armudu: Ankara armudu, Azdavay armudu, Malatya armudu, Tokat (çiçek) armudu, sarı armut gibi çeşitleri bulunur.
Güz armudu: Hacı Hamza, Hamidüsükkari gibi çeşitleri vardır.
Yaz armudu: Göksulu, Ürüngüs, Akça armut gibi çeşitleri mevcuttur.
Armutun faydaları
Armut böbreklerin düzenli çalışmasını sağlar. İdrarı bollaştırır. Mideyi kuvvetlendirir. Hazmı kolaylaştırır, ferahlık verir. Halk arasında barsaklardaki parazitlere karşı kullanılır. Böbrek kum ve taşlarının dökülmesine yardım eder. Yüksek tansiyonu düşürür. Kanı temizler bütün salgı bezlerinin normal çalışmasını sağlar. Kansızlığı giderir, kabızlığı önler. Sinirleri yatıştırır. Zihni yorgunluğu giderir. Susuzluğu keser. Tükürük ifrazatını artırır. Hamilelerin kusmalarını azaltır. Hazımsızlığı giderir. Mafsal kireçlenmesi, nikris ve romatizmada faydalıdır. Şeker hastaları da yiyebilir. Midesi zayıf olanların kompostosunu içmeleri tavsiye edilir. Yemeklerden önce yenecek olursa daha faydalı olur.
( Güncellendi 2022 )
