1940 yılında Rize'de dünyaya geldi.
İlk ve ortaokulu Karabük'te bitirdi. Karabük'te başlayan lise tahsilinin son sınıfını İstanbul Haydarpaşa Lisesinde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Talebe Cemiyetinin Başkanlığını yaptı.
Türkiye'deki yüksek öğrenim gençliğinin temsilcisi Millî Türk Talebe Birliğinin (MTTB) 48. Dönem Genel Başkanı oldu. Mezuniyetinin ardından İstanbul Barosuna kaydoldu. Çeşitli sanayi ve ticaret şirketlerinde İcra Kurulu ve İdare Meclisi Başkanlıklarında bulundu. 1974 yılında Çalışma Bakanlığında Bakan Müşaviri olarak görev yaptı. 29 Mayıs 1985'te kurulan Birlik Vakfının Kurucular Kurulu ve Mütevelli Heyeti Başkanı oldu. 22 Aralık 1994'te Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı Kurucu Üyesi ve ilk Mütevelli Heyeti Başkanı oldu.
İlim Yayma Vakfı kurucularından olup Mütevelli Heyetinde yer aldı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyeliği, İlim Yayma Cemiyetinin ve İş Dünyası Vakfının Yüksek İstişare Kurulu Üyelikleri, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Geliştirme Vakfı Kurucular Kurulu Başkanlığı ve Mütevelli Heyeti Başkanlığı, HİKEV Mütevelliliği görevlerini üstlendi.
Millî Nizam Partisi ve Millî Selamet Partisinin kuruluşunda yer aldı.
1977 Genel Seçimlerinde Rize'den milletvekili adayı oldu. 1995 Genel Seçimlerinde (20. Dönem) Refah Partisinden İstanbul Milletvekili oldu. 1999 Genel Seçimlerinde de (21. Dönem) Fazilet Partisinden İstanbul Milletvekili seçildi. Bu dönemlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa Komisyonu ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Üyeliklerinde bulundu.
20. Dönemde Refah Partisinin ve 21. Dönemde Fazilet Partisinin TBMM Grup Başkanvekilliğini yaptı. 54. Hükûmette Kültür Bakanı olarak görev yaptı. Adalet ve Kalkınma Partisinin kuruluş çalışmalarında yer aldı. AK PARTİ Merkez Disiplin Kurulu Başkanlığını üstlendi.
1 Kasım 2015 Genel Seçimlerinde (26. Dönem) AK PARTİ İstanbul Milletvekili oldu. 22 Kasım 2015'te 26. Dönem birinci devresi için Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçildi. 20 Kasım 2017'de ikinci devre için yapılan seçimde tekraren Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçildi.
Kahraman, 2009 yılında 40. yılını kutlayan Türkiye Millî Kültür Vakfı (TMKV) tarafından "40 Vakıf İnsana Vefa" Programı kapsamında verilen "Vakıf İnsan" ödülüne sahiptir. Kendisine; Yalova Üniversitesi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi tarafından Fahrî Doktora unvanı verildi.
İngilizce bilen İsmail Kahraman, evli ve dört çocuk babasıdır.
Hâlen Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu üyesidir.
