BÜYÜKÇİFTLİK KÖYÜNÜN TARİHÇESİ
M.Ö.700 yıllarında Miyetoslularca kurulan önce Roma, sonra Bizans ve Pontus Rum egemenliği altında kalan yerleşim yeri, 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı Devleti sınırları içerisine katılmıştır. Eski adı "Aspet" olan İlçe merkezi Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından sonra Bucak olarak yapılandırılmıştır. İyidere çayından dolayı da İyidere ismini almıştır. 21.05.1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla İlçe olmuştur.
COĞRAFİ DURUM:
Büyükçiftlik köyümüzün bağlı olduğu İyidere` nin yüzölçümü yaklaşık 25 km² dir. Doğusunda Derepazarı, batısında Of, Güneyinde Kalkandere ve Kuzeyinde Karadeniz ile çevrilidir. İlçe merkezi denizin kıyısında kurulmuş olmasına rağmen dağlık alanda yer alan İlçenin güneyini boydan boya bir duvar gibi kaplayan Doğu Karadeniz dağları ile doğu ve güneye gidildikçe rakım yükselir.
İlçemiz yerüstü kaynakları bakımından oldukça zengindir. En önemli akarsuyu İyidere deresidir. Kıyı kesiminde ılık ve bol yağışlı bir iklim olmasına rağmen, içerilere doğru gidildikçe rakımın artmasıyla birlikte iklim sertliği görülür. Ortalama sıcaklık 14 derecedir. Yıllık yağış ortalaması metrekareye 230 kg` dır .
Köyümüz Rize`ye 12 km, İyidere ilçesine 7 km` dir
SOSYAL DURUM
İlçemizin coğrafi yapısının engebeli, yerleşimin dağınık olması nedeniyle sosyolojik açıdan köy-kasaba karışımı bir özellik arz eder . İlçedeki mahallelerin bir bölümü yerleşim açısından köy özelliliğinde olduğundan, sosyolojik olarak da insanlarımızın yaşamları köylü özelliği göstermektedir. Çünkü çay tarımının yanında az da olsa köylerimizde olduğu gibi ilçe merkezi ve mahallerimizde de hayvancılık yapılmaktadır. Çay tarımında genellikle kadınlar çalışmakta, erkekler ise daha çok ilçede faaliyet gösteren ve sayıları 15`i bulan çay fabrikalarında mevsimlik veya sürekli işçi olarak çalışmaktadır. Bunun yanında balıkçılık ve gurbet yaşamı da sosyal yaşam içerisinde önemli bir yer tutmaktadır.
İlköğretim
1997-1998 eğitim-öğretim yılına kadar ilköğretim iki kademeden oluşmakta idi. İlköğretimin birinci kademesi ilkokul adı altında örgütlenmişti. 5 yıllık olan bu süre zorunlu idi. 5 yılı bitirenlere ilkokul diploması veriliyordu. İlköğretimin 3 yıllık olan ikinci kademesi zorunlu değildi. Bunlara ortaokul öğrencileri deniyor ve bu okulları bitirenlere ortaokul diploması veriliyordu.
Rize`de Okur-Yazarlık Durumu
1927`de okur-yazarlık oranı %11 iken bu oran 1997`de %85`e ulaşmıştır. Rize genelinde erkeklerin %95`i kadınların %70`i okuma yazma bilmektedir. Okur yazarlık oranı yaş grubuna göre ele alındığında durum daha farklıdır. 14-44 yaş grubundaki erkeklerin %98`i kadınların %86`sı okuma yazma öğrenmişken, 44 yaşın üzerindeki nüfusa erkeklerin %12`si ve kadınların %60`ı okuma yazma bilmemektedir.
EKONOMİ
İlçe ekonomisinde en büyük payı, çay tarımı alır. Bunun yanında balıkçılık, arıcılık, hayvancılık ve puro tütünü üretimi de yapılmaktadır. Çayın, halkın geçiminde bu kadar önemli olması, yöredeki az kireçli toprağın bu bitki için ideal olmasından kaynaklanmaktadır. Şimdilerde ise yöremizde kivi üreticiliği yavaş yavaş yaygınlaşmaktadır. Kivi bitkisi de yöremiz toprağında yetişebildiğinden halkımız alternatif tarım olarak kivi ye yönelmektedirler.
ÇAYCILIK
Yöremizinin en önemli geçim kaynağı olan çay tarımı köyümüzde önemli bir yer tutmaktadır.Çay tarımı 1944 yılında Örnek, Merdivenli, Kuzeyce, Sivrikale ve Subaşı köylerinde 50 dekarlık alanın çay tarımı için ayrılmasıyla başladı. Zamanımıza kadar büyük gelişmeler gösteren çay tarımı yörede fabrıkaların yapılmasına ve elde edilen ürünlerin burada işlenmesiyle bölgenin ekonomisine büyük katkısı olmuştur.Mayıs ayında başlayan çay tarımı sezonu boyunca bazan 3 bazen de 4 kere ürün alınmaktadır. Havaların soğumaması durumunda genellikle dördüncü ürün çay toplanmaktadır. Çay sezonu boyunca, bir yandan çay tarımı yapılırken bir yandanda fabikalarda sezonluk işçi olarak çalışılmaktadır.
Yöremizde devlete ait çay fabrikalarının yanısıra özel çay fabrikalarıda kurulmuştur. Bu fabrikalar çay sezonu süresince işçi çalıştırmaktadırlar.Bunlardan biride köyümüzde buluna BUCAŞ çay fabrikasıdır.
BALIKÇILIK
Çay tarımından başka ilçenin gelir getiren kaynaklarından biride balıkçılıktır.
Yöremizde olduğu gibi ilçemizde de Balıkçılık önemli bir geçim kaynağıdır. Genellikle kış boyunca balıkçılık devam etmektedir. Hamsi, palamut ve mezgit en çok rastlanan balık türleridir. Bu türlerin yanı sıra başka balık türleri de vardır. Son yıllarda Karedeniz deki kirlenme dolayısıyla türlerde azalma görülmektedir.
Balıkçılık zorlu bir uğraş olmasına rağmen yörede kış boyunca başka iş olanağı olmadığı için yapılmaktadır diyebiliriz. Gerçi yöre insanı için Balık ve özellikle hamsi önemli bir tüketim maddesidir. Yaz boyu tüketmek için bile salamurası yapılır. Balık yöremiz insanının vazgeçilmez besin kaynaklarından biridir.
DİĞER
Yöremizde, çaycılık, balıkçılık, puro tütünü ve arıcılığın dışında ekonomiye katkısı olan bir çok uygulama vardır. Bunlar hayvancılık, alabalık çiftlikleri, ticaret, sanayi, bankacılık, ormancılık ve diğer tarım türleri olarak sıralanabilir. Yöre insanı hayvancılığı, genellikle kendi süt ve süt ürünleri ihtiyacını karşılamak amacıyla yapmaktadır.
Büyükçiftlik Köyü
26.11.2010 00:29- 1
- 0
- 12508