Emeklilik sistemi yeniden şekillenirken, sigorta başlangıç tarihine göre değişen kısmi emeklilik koşulları çalışanlara daha az primle emeklilik imkanı sunuyor.
Türkiye’de emeklilik sistemi, yıllar içinde yapılan düzenlemelerle sürekli değişirken, birçok çalışan için hak ve koşullar karmaşık bir hâl aldı. Farklı dönemlerde yürürlüğe giren kanunlar, özellikle prim gününü tamamlamakta zorlanan sigortalılar için yeni fırsatları da beraberinde getiriyor. Bu kapsamda öne çıkan en önemli başlıklardan biri ise kısmi emeklilik seçeneği oldu.
Değişen Yasalar Emeklilik Sürecini Yeniden Şekillendiriyor
Prim gün sayısı, yaş şartı ve sigorta başlangıç tarihi gibi kritik noktaları etkileyen düzenlemeler, çalışanların emeklilik planlarını yeniden gözden geçirmesine neden oluyor. Özellikle prim eksiği bulunan sigortalılar için kısmi emeklilik, yıllardır en çok tercih edilen alternatiflerden biri hâline geldi.
Kısmi Emeklilik Nedir?
Kısmi emeklilik, tam prim gününü tamamlayamayan ancak belirli bir yaşa gelmiş sigortalılara daha az primle emekli olma imkânı sunuyor. Bu sistem sayesinde bazı sigortalılar 10 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü ile emekliliğe hak kazanabiliyor.
Ancak bu hak, herkes için geçerli değil; sigorta başlangıç tarihi ve yaş şartı sistemi doğrudan etkiliyor.
3600 Prim Günüyle Emeklilik Şartları
Normal şartlarda emeklilik için en az 5000 prim günü gerekirken, 3600 günle emekli olmanın özel kriterleri bulunuyor:
Kadın sigortalılar, 8 Eylül 1981’den önce işe başladıysa 50 yaşında ve 3600 günü tamamlamışsa emekli olabiliyor.
Erkek sigortalılar, 8 Eylül 1976 öncesi giriş yaptıysa 55 yaşında kısmi emeklilik hakkı kazanıyor.
9 Eylül 1999 tarihine kadar sigorta girişi olanlarda şartlar değişiyor. Bu durumda kadınlar 58, erkekler 60 yaşında 3600 günle emekli olabiliyor.
15 Yıl Sigortalılık Süresi Şartı
EYT kapsamında değerlendirilen 8 Eylül 1999 öncesi sigortalılar için yalnızca prim gün sayısını tamamlamak yetmiyor. Kısmi emeklilik için 15 yıl sigortalılık süresi de zorunlu tutuluyor. Bu üç şart — yaş, prim ve sigortalılık yılı — birlikte tamamlandığında kademeli olarak emeklilik hakkı doğuyor.
Bağ-Kur’lular İçin Farklı Gün Şartı
Kısmi emeklilikte SSK ile Bağ-Kur arasında önemli detaylar bulunuyor:
SSK’lılar 3600 günle emekli olabilirken, Bağ-Kur’lular için bu rakam 5400 gün olarak uygulanıyor.
8 Eylül 1999 öncesi giriş yapan Bağ-Kur’lu kadınlar 56, erkekler 58 yaşında kısmi emekli olabiliyor.
1999–2008 döneminde sigorta girişi olanlarda ise yaş şartı artıyor; kadınlarda 60, erkeklerde 62 yaş aranıyor.
Kimler İçin Avantaj Sağlıyor?
Kısmi emeklilik, özellikle çalışma hayatı boyunca düzenli prim ödeyemeyen, aralıklı çalışmış veya belirli bir prim eksiği bulunan sigortalılar için önemli bir fırsat sunuyor. Yaş şartı yüksek olsa da birçok çalışan için emekliliğe giden tek yol bu sistem olabiliyor.
Başvuru Nasıl Yapılıyor?
Kısmi emeklilikten yararlanmak isteyenler, SGK il/ilçe müdürlüklerine dilekçe vererek süreci başlatabiliyor. SGK, prim gün sayısı ve sigortalılık yılını inceleyerek şartları karşılayanların emeklilik işlemlerini resmî olarak onaylıyor.
