CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı, "Çay üretimi, gübredeki aşırı fiyatlanma nedeniyle tehdit altındadır" dedi.
TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesinde, çayın Rize için tek geçim kaynağı olduğunu belirten Ocaklı, yaş çayda son üç yıldır düzenli olarak rekolte düşüşü görüldüğünü belirterek, “Önceki yıllarda 1 milyon 500 bin ton dolayında gerçekleşen yaş çay üretimi 2021 yılında 1 milyon 456 bin tona, 2022’de 1 milyon 269 bin tona düşmüştür. 2023 yılında ise resmi açıklama olmasa da 1 milyon 250 bin ton civarına gerçekleştiği tahmin edilmektedir.” dedi.
Yaş çay üretimindeki rekolte düşüklüğünün, üreticiye ödenen paranın azalması, bölge ekonomisinin kaybı ve halkın refah seviyesinin düşmesi anlamına geldiğini ifade eden Ocaklı, rekolte düşüklüğünün nedeninin gübre fiyatlarındaki fahiş artış nedeniyle çaylık alanların yeterince ve doğru gübre ile gübrelenememesi olduğunu vurguladı.
"Çayda Uygulanan Desteklemeler de Yetersizdir"
Çay üreticileri yeterince gübreleme yapamadığı için 250 bin ton civarında ürün kaybı olduğunu, bunun ekonomik karşılığının 2 milyar 850 milyon TL olduğunu belirten Ocaklı, “Bölge insanının tek geçim kaynağı durumundaki çay üretimi, gübredeki aşırı fiyatlanma nedeniyle tehdit altındadır. Çayda uygulanan desteklemeler de yetersizdir. Çayda gübre desteği dekara 21 TL gibi komik bir rakamdır. Gübre fiyatına göre destek oranı sadece yüzde 1,4’tür.” diye konuştu.
Bakan Yumaklı'ya Sorular
Geçen yıl 11 bin 500 TL olan '25.5.10' çay gübresinin tonunun 15-17 bin TL seviyesine yükseldiğini, 2024 yılı yaş çay sezonuna hazırlanan, bahçe bakımı yapan ve gübre almak isteyen üreticilerin bu şartlarda çaylıkları gübreleyemeyeceklerini aktaran Ocaklı, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’dan şu sorularına cevap istedi:
"1- Yaş çaydaki rekolte düşüşünü önlemek için hangi tedbirleri aldınız/almaktasınız?
2- Rekolte düşüşünden kaynaklı olan üreticilerin gelir kaybını telafi edici ne gibi çalışmalar yaptınız?
3- Çay üretiminde kullanılan gübrenin fiyatı niçin kontrol edilememektedir?
4- Devlet niçin çiftçiye gerçek anlamda destek olmamaktadır? Dekara 100 kg kullanılan gübre için verilen 21 TL desteğin (Gübre fiyatının %1,4’ü) yeterli olduğunu mu düşünmektesiniz?
5- Bakanlık olarak gübre konusunda üreticiye %50 gibi gerçek bir destek vermek, planlarınız arasında bulunmakta mıdır?"
