ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, vizyon projelerinden birisinin Türkiye'nin enerjide ticaret merkezi haline dönmesi olduğunu belirterek, “TANAP'ın kapasitesini artırılması yönünde ortaklar arasında görüş birliği söz konusu.

İnşallah iki katına çıkacak. TANAP'ın taşıma kapasitesi 16 milyar metreküpten 32 milyar metreküpe çıkmış olacak. Türkiye sadece kendi enerji ihtiyacını değil, başta güneydoğu Avrupa ülkeleri olmak üzere, Avrupa'ya bu konuda enerji ürünlerinin taşınması, iletilmesi konusunda destek olmaya devam edecek” dedi.

Bakan Fatih Dönmez, Karadeniz’de keşfedilen gazın işleneceği Zonguldak’ın Çaycuma ilçesi Filyos bölgesinde 2022 yılının değerlendirmesini yaptı. 2022 yılında elektrik konusunda kurulu gücü 100 bin megavatın üzerine çıkarttıklarını açıklayan Bakan Dönmez, “Şu anda 103 bin megavatlık bir kurulu gücümüz var.

Yenilenebilir enerji açısından baktığımızda da Avrupa’da 5’inci sıradayız. Dünyada 12’nci sıradayız yani rüzgar, hidrolik, güneş, jeotermal biyogaz gibi kaynaklara göre dağılımına baktığımızda bu yıl sadece işletmeye alınan elektrik üretim tesislerinin yüzde 94’ü yenilenebilir enerji kaynaklarında oluşuyor.

Özellikle son birkaç yıldır önce pandemiden sonraki hızlı toparlanma, akabinde Rusya-Ukrayna arasındaki savaştan dolayı küresel piyasalarda enerji emtialarının fiyatlarında anormal artışlar yaşandı. Pandemi döneminde bin metreküpü 100 dolar seviyesindeyken, pandemiden sonra bu rakam bu rakam 700-800 dolarlara çıkmıştı.

Savaştan önce 2022 Ocak ayında bu rakam 700-800 dolar bandında seyrediyordu. Savaşla birlikte bin doların üzerine hızlıca çıktı. 2 bin 500 doları gördü. Hatta ağustos ayında 3 bin 300 doları gören fiyatları gördük. Ondan sonra bir miktar gevşeme oldu. Şunda da uluslararası piyasalarda doğal gazın fiyatı bin 400-bin 500 dolar bandında seyrediyor.

Hala pandemi öncesi dönemlere gelmiş değil. Pandemiden önceki fiyatlar 10 yıl geriye gittiğimizde bin metreküp doğal gazın fiyatı 250 ila 350 dolar bandında değişiyordu. Hala ciddi bir yükseliş var” dedi.

80 BİN VARİL ÜRETİM
Petrol ve doğal gaz arama ve üretim faaliyetlerini açıklayan Bakan Bakan Dönmez, “Son 5 yılda TPAO petrol üretim kapasitesini neredeyse yüzde 50'den fazla artırdı. Günlük varil 40 bin varil olan kapasitemizi 65 bine çıkardık. 15 bin özel sektör üretimi var. Önümüzdeki 80 bin varil üretiminden bahsediyoruz. Yıl hedefimiz günlük 100 bin varile çıkmak.

Doğal gazda ayrı bir sayfa çok daha büyük bir miktarda üretimi yapmış olacağız. Bu haliyle bu yıl itibariyle Türkiye'nin kullanmış olduğu petrolün yüzde 10'nu yerli kaynaklardan üretebilir hale geldik. Önümüzdeki yıl bu miktar arttıkça yüzde 10'un üzerinde yerlilik oranını yakalamış olacağız” ifadelerini kullandı.

‘MART AYINDA SİSTEME VERMEYİ PLANLIYORUZ’
Bakan Dönmez, Karadeniz’de keşfedilen doğal gaz ile ilgili olarak ise şöyle konuştu: “Şu anda karadaki işleme tesisimizin ilerleme oranı yüzde 80-85 mertebesinde. Denizde boru hattı serim işleri tamamlandı. İlk fazla 10 kuyu hedeflemiştik. 9'unun işlemi bitti.

Onuncunun da belki önümüzdeki hafta tamamlanmış olacak. Bu haliyle baktığımızda keşiften üretime dünyanın en hızlı devreye deniz saha geliştirme projesi olacak iddialıyız. Bir aksaklık çıkmadığı takdirde mart ayında önümüzdeki yıl cumhuriyetimizin 100’üncü yılında bu gazı sisteme vermeyi planlıyoruz.

İlk etapta da 10 milyon metreküplük yıllık 3,5 milyar metreküplük doğal gaz üretimine denk geliyor. 2026-2027'ye kadar da maksimum üretim seviyesine çıkartacağız. Ülkemizin ihtiyacının yüzde 25 yüzde 30'luk kısmını buradan karşılayacağız. Hanelerden çıkan gazın tamamı Karadeniz'den çıkan gazdan karşılanacak.”

‘YENİ KEŞİFLER O BÖLGEDEN GELEBİLİR’
Bakan Dönmez petrol arama çalışmalarıyla ilgili olarak ise şu açıklamada bulundu: “Bu yıl içerisinde Adana'da daha önce ilan ettiğimiz 8 milyon varillik petrol keşfimiz var. Orada şu anda üretim devam ediyor. Günlük bin, bin 200 varil civarında. Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanımızın açıkladığı Gabar bölgesinde Şehit Esma Çelik kuyularından günlük 5 bin 350 varillik üretim yakaladık. Bu sahada yakaladığımız bu keşif 2022 yılında ilk on keşiften birisi oldu.

Sanırım 7’nci sırada yer aldı. O sahada yine sismik çalışmalarımıza devam ediyoruz. Arkadaşlar da ümitliler. Belki yeni keşiflerde o bölgeden gelebilir. O sahadaki kuyu başı üretimlerimiz bin varilin üzerinde. Türkiye'de kuyu başı üretimlerimiz ortalama 60 varil civarında. Bir Körfez ülkelerindeki gibi yüksek miktarlarda değil.

Buradaki kuyularda kuyu başı üretimin bin varilin üzerinde seyrediyor olması bizim için son derece sevindirici maliyetlerimizi de ciddi anlamda düşürmüş oluyor.”

AKKUYU PROJESİ
Bakan Dönmez, Akkuyu projesiyle ilgili olarak ise, “Diğer önemli mega projemiz Akkuyu nükleer güç santrali. Orada 4’üncü ünitenin temelini bu yıl içerisinde atmıştık. Sahada 20 binin üzerinde sahada çalışma var. 2023 yılı sonuna doğru inşallah ilk üniteyi işletmeye almak hedefindeyiz. Artan enerji ihtiyacını sadece yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılama imkanı olmadığı için nükleer santrallere daha fazla yatırım yapmamız gerekecek.

Nitekim Avrupa Birliği komisyonu nükleer santrallere yeşil etiketi verme kararı aldı. Biz de önümüzdeki 10'lu 20'li yıllarda nükleer güç santrallerini ülkemizin çeşitli yerlerinde görmeye başlayacağız” diye konuştu.

‘TÜRKİYE’NİN ENERJİDE TİCARET MERKEZİ HALİNE DÖNMESİ’
Bakan Dönmez, 2023 yılı hedeflerini ise şöyle açıkladı: “Birincisi nükleer güç santralinin ilk yakıtını getirmeyi ve birinci ünitenin elektrik üretimine başlamasını hedefliyoruz. Önümüzdeki ayın ilk ayında bor karbür fabrikamızın hizmete açacağız.

Ferrobor üretim tesisini hizmete açacağız. Tuz gölündeki doğal gaz depolama genişleme çalışmaları devam edecek. İki yıl içerisinde orayı da tam kapasite devreye almayı hedefliyoruz. Petrol ve doğal gaz arama amaçlı sondaj sayısını artırıyoruz.

Bu sene 150-160 arasında bir sondajımız olacak. Önümüzdeki yıl 200'ün üzerinde TPAO sondaj faaliyetine girişecek. Bunun yarısından fazlası arama amaçlı olacak. Çünkü bulmak için aramak gerekiyor. Böylece 100 bin varil petrol hedefine ulaşacağız. Karadeniz gazının ilk fazını da önümüzdeki yıl hizmete almaya hedefliyoruz.

Vizyon projelerinden birisi Türkiye'nin enerjide ticaret merkezi haline dönmesi. Fiziki altyapımızı bu işe uyumlu hale getiriyoruz. Ciddi güçlü yanlarımız var. Avantajlarımız var. Bu fırsatı iyi değerlendirmek istiyoruz. Uzunca bir süredir üzerinde konuştuğumuz konuydu. Türkiye hem kendi arz güvenliğini sağlarken çok kritik uluslararası projelerde ortaklık yaptı.

Türk Akım-TANAP gibi. TANAP'ın kapasitesini artırılması yönünde ortaklar arasında görüş birliği söz konusu. İnşallah iki katına çıkacak. TANAP'ın taşıma kapasitesi 16 milyar metreküpten 32 milyar metreküpe çıkmış olacak. Bu ve diğer projelerle Türkiye sadece kendi enerji ihtiyacını değil, başta Güneydoğu Avrupa ülkeleri olmak üzere Avrupa'ya bu konuda enerji ürünlerinin taşınması, iletilmesi konusunda destek olmaya devam edecek.”