DOĞU Karadeniz Bölgesi'nde tespit edilen 2 bin 54 bitki çeşidinin yer aldığı 'Ulusal Çay Gen Havuzu' oluşturuldu.

TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, "Rize'deki en önemli katma değer, çaya verebileceğimiz katma değerdir. Burada yaptığımız çalışmanın çaydan ekmek kazanan her bir bireye faydası olacaktır” dedi. Doğu Karadeniz Bölgesi'nde ‘Çay Bitkisi Gen Havuzunun Oluşturulması ve Ticari Çay Çeşit Adaylarının Belirlenmesi' projesiyle çay üretimi yapılan Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun'daki tarım alanları taranarak 2 bin 34 bitki çeşidi tespit edildi. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün (ÇAYKUR) elindeki yerli ve yabancı 20 tür çay bitkisinin de eklenmesiyle bu sayı, 2 bin 54'e yükseldi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Ziraat Fakültesi tarafından TÜBİTAK destekli yürütülen proje ile tespit edilen çay bitkilerinin yer aldığı gen havuzu, Pazar ilçesinde açıldı. Gen havuzundaki bitkilerden en kaliteleri seçilerek, ticari değeri yüksek siyah, beyaz, yeşil ve oolong olarak adlandırılan çay çeşitleri üretilecek.

‘TÜM ÇAY PLANTASYONLARININ TARANDIĞI İLK VE TEK ÇALIŞMA’

Törenle açılan Çay Gen Havuzu'nun açılışına Vali Kemal Çeber, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, RTEÜ Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Karaman, akademisyenler ve görevliler katıldı. RTEÜ Rektörü Prof. Dr. Karaman, projenin 1 Mart 2019'da başladığını belirterek ekiplerin ülkede çay tarımı yapılan Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun ile 31 ilçede yer alan çay plantasyonlarının tamamını taradığını söyledi. 2 bin 34 farklı genotip tespit edilerek koruma altına alındığını kaydeden Prof. Dr. Karaman, "Gen havuzuna ÇAYKUR Genel Müdürlüğü'nün önceden beri elinde olan yerli ve yabancı çeşitler de eklenerek genotip sayısı 2054’e çıkarılmıştır. Bu genotiplerin tamamı üniversitemiz Ulusal Çay Gen Havuzu'na dikilmiş ve Çay Araştırma Serası'nda da koruma altına alınmıştır. Bu çalışma ülkemizdeki tüm çay plantasyonlarının tarandığı ilk ve tek çalışma olmaktadır" diye konuştu. 

‘ÇAY GEN HAVUZU MARKA DEĞERİMİZ İÇİN ÖNEMLİ’

TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mandal da dünyanın 5'inci çay gen havuzunu oluşturduklarını söyleyerek, "Rize'deki en önemli katma değer, çaya verebileceğimiz katma değerdir. Burada yaptığımız çalışmanın çaydan ekmek kazanan her bir bireye faydası olacaktır. Oluşturduğumuz Çay Gen Havuzu, marka değerimiz için önemli. Çay bu bölgenin bir gerçeği, ihtiyacı ama gelecek açısından baktığımız zaman bu kadar rekabetin olduğu bir ortamda ne kadar çok katma değer katabiliyorsanız bunu o kadar çok kıymetli hale getirebilirsiniz. Yeşil çay, siyah çay, beyaz çay ve oolong çayı bunların hepsi katma değer anlamında farklı adımlar. 2023 yılında tamamlanacak bu projenin gen havuzlu kısmı tamamlandı. Çay çeşit adaylarının belirlenmesi ve ticarileşmesi yönünde önemli adımlar atılıyor" dedi.  Vali Çeber ise bölgenin çaya karşı yükümlülükleri olduğunu belirterek, "Rizeliler olarak, bölge olarak çayımıza gözümüz gibi bakmamız lazım. Bizi il olarak 1950'lerde bulunduğu yerden almış bugünlere getirmiş dolayısıyla çaya çok şey borçluyuz. Çayı korumak, gelecek nesillere aktarmak adına çok önemli bir proje hayata geçirildi" diye konuştu.  Konuşmalarının ardından Çay Gen Havuzu, davetliler tarafından gezildi. Katılımcılar, Çay Gen Havuzu’ndaki çay bitkilerinden üretilen yeşil, siyah, beyaz ve oolong ile demlenen çayın tadımını yaptı.