İkizdere, sarp ve derin dağların birleştiği bir vadide kurulmuştur. Çamlık ve Cimil Derelerinin birleştiği noktada kurulan ilçe merkezi, "iki dere" anlamında kullanılan İkizdere adını almıştır.
Osmanlı döneminde, 1878'de Rize'nin sancak merkezi olması ile nahiye olmuştur. Eski adı "Yedi Köy" anlamına gelen Kura-i Seba olan İkizdere, 19. yüzyıl sonlarında Trabzon vilayetinin Lazistan Sancağındaki Rize Kazasına bağlı bir nahiye merkezi idi.
15 Şubat 1916 tarihinde Rus işgaline uğrayan yöre, 11 Mart 1918 tarihinde işgalden kurtulmuştur. 1933 yılında İkizdere adını alan yerleşim, 1945'te ilçe olan Güneyce'ye bağlı bucak merkezi iken, ilçe merkezi 1952'de İkizdere’ye taşınmıştır.
Çamlık ve Cimil derelerinin birleştiği yerde kurulan İkizdere, adını bu derelerden almıştır. İlçe toprakları dağlıktır. Dağlar dar vadilerle parçalanmış olup yüksek kesimlerinde yaylalar bulunur. Bu yaylalar; Çağrankaya Yaylaları,Ovit Yaylası,Demirkapı Yaylası ile Şimşirli ve Ilıcaköy madensuyu kaynakları doğal güzelliklerinin başında gelmektedir.
Başlıca akarsuyu İkizdere’dir. İkizdere üzerinde elektrik üretmek gayesiyle bir santral kurulmuştur. Dağlar zengin ormanlarla kaplıdır. İlçe topraklarını İkizdere sulamaktadır.
Rize Dağlarından kaynaklanan Çamlık ve Cimil Dereleri ile Karadere’nin birleşmesinden oluşan İkizdere, kuzeye doğru akar ve ilçe sınırları dışına çıkar. Dağların doruklarında Buzyalakları ve Buzul gölleri vardır.
İkizdere'nin bilinen yaylaları arasında ünlü Anzer Balının yapıldığı Anzer Yaylası, Çağrankaya ve Ovit Yaylaları bulunmaktadır. İkizdere'de özel bir tesis bünyesinde hizmet veren bir de kaplıca bulunmaktadır. İlçe, yayla turizmi, doğa yürüyüşü, kuş gözlemciliği, termal turizm gibi pek çok turizm faaliyeti için uygun olanaklara sahiptir.
898 km² alana sahip olan ilçenin Rize merkeze uzaklığı 56 km'dir. 29 köy, 7 mahallesi bulunan İkizdere'nin nüfusu ise 7 bin 135'dir (2019)